H μάχη των Αρδεννών(16 Δεκεμβρίου 1944 - 25 Ιανουαρίου 1945)

Η γερμανική αντεπίθεση στις Αρδένες ήταν σχέδιο του Χίτλερ και αιφνιδίασε τους Συμμάχους. Οι μάχες στο χιονισμένο δάσος, οι μεταμφιέσεις και η έλλειψη καυσίμων για τα τανκς. Πώς έγινε η ανατροπή...

Aus Der Traum= Το όνειρο τελείωσε
Στις 16 Δεκεμβρίου του 1944, στον τομέα των Αρδενών κυριαρχούσε στο τοπίο μία απέραντη ησυχία. Σε πολλά μέρη του δάσους είχε καθίσει η ομίχλη ανάμεσα στα δέντρα και οι περίπολοι του αμερικανικού στρατού δεν είχαν να αναφέρουν καμία κινητικότητα από τη γερμανική πλευρά. Όλα έδειχναν πως αυτά που διέδιδαν οι πολιτικοί πίσω στην πατρίδα τους θα υλοποιούνταν.
 Τα Χριστούγεννα μπορεί να τελείωνε ο πόλεμος τελικά. Οι Συμμαχικές Υπηρεσίες Πληροφοριών όμως, είχαν κάθε λόγο να μην το πιστεύουν. Και μπορούσαν να το αποδείξουν. Γερμανικό πεζικό από το δάσος των Αρδεννών. Μα οι ανώτατες Διοικήσεις επέλεξαν να μη λάβουν υπ’ όψιν τους τις αναφορές. Η προέλαση βρισκόταν σε ένα μικρό τέλμα και οι ηγεσίες λάμβαναν άδειες ύστερα από τις μεγάλες μάχες στη Γαλλία, το Βέλγιο και στην Ολλανδία....

«Unternehmen: Wacht am Rhein». Επιχείρηση: Φρουρός Στον Ρήνο 
Το Γερμανικό Επιτελείο (Oberkommando der Wehrmacht, OKW) έλαβε από τον ίδιο τον Χίτλερ το σχέδιο αντεπιθέσεως διαμέσου του δάσους των Αρδενών με αντικειμενικό σκοπό το λιμάνι της Αμβέρσας και τον ποταμό Μεύση (Meuse). Με αυτό τον τρόπο θα εμπόδιζαν τον συμμαχικό ανεφοδιασμό ο οποίος θα άφηνε ουσιαστικά αφύλακτες τις Βρυξέλλες απέναντι στις γερμανικές δυνάμεις και θα προστάτευε τα γερμανικά πλευρά, δίνοντας τον απαραίτητο χρόνο στις Γερμανικές Ένοπλες Δυνάμεις να ανασυγκροτηθούν από τις καταστροφικές ήττες του καλοκαιριού και του φθινοπώρου που προηγήθηκαν.
 Ο Μεύσης και η Αμβέρσα αποτελούσαν τα κλειδιά των συμμαχικών εφοδιασμών και η απώλειά τους θα μπορούσε να διακόψει τις επιθέσεις τους τουλάχιστον για ένα εξάμηνο. Το διάστημα αυτό ήταν αρκετό για να μπορέσει ο Χίτλερ να ελπίζει σε μία σοβαρή αναδιάταξη και κατανομή δυνάμεων και συμφερόντων που θα έφερναν στον πόλεμο μια άλλη τροπή.
 Οι γερμανικές δυνάμεις που θα χρησιμοποιούνταν για την επίθεση στις Αρδένες ήταν οι εξής: -8 Μεραρχίες Πεζικού (Infanterie Divisionen) -5 Μεραρχίες Τεθωρακισμένων (Panzer Divisionen) σε ένα σύνολο 200.000 στρατιωτών, 340 αρμάτων μάχης και πυροβόλων εφόδου (σύγχρονου τύπου, Tiger, Panther, Panzer IV, StuG III-Stug IV), 280 θωρακισμένων οχημάτων (Τεθωρακισμένα Οχήματα Μεταφοράς Προσωπικού -ΤΟΜΠ και Τεθωρακισμένα Οχήματα Μάχης -ΤΟΜΑ), 1600 πυροβόλων όλων των διαμετρημάτων καθώς και 955 εκτοξευτών ρουκετών τύπου Nebelwerfer. Εφεδρείες: 12 Μεραρχίες Πεζικού και 3 Μεραρχίες Τεθωρακισμένων, σε ένα σύνολο 100.000 ανδρών, 440 αρμάτων μάχης (κυρίως νεότερων τύπων με ελάχιστα σύγχρονα), 440 θωρακισμένων οχημάτων ( ΤΟΜΠ και ΤΟΜΑ ).
 Οι χερσαίες δυνάμεις θα υποστηρίζονταν από 2.400 αεροσκάφη της Luftwaffe (Πολεμικής Αεροπορίας). Πράγμα φυσικά που δεν συνέβη, διότι τα περισσότερα αεροσκάφη είτε έμειναν καθηλωμένα από τεχνικές βλάβες είτε από την ομίχλη που κυριαρχούσε πάνω από το πεδίο των μαχών. Ακόμα και όταν ο καιρός άνοιξε η Luftwaffe δεν μπόρεσε να φανεί αξιόμαχη απέναντι στη συντριπτική συμμαχική υλική υπεροχή. Οι Αρδένες ήταν ένα όνειρο του Χίτλερ που στηριζόταν στην ωραία ανάμνηση της μεγάλης νίκης του καλοκαιριού του 1940 έναντι της Γαλλίας και της Βρετανίας. Έπρεπε πάση θυσία να επαναληφθεί για να μπορέσει η Βέρμαχτ να στραφεί με περισσότερες δυνάμεις στο Ανατολικό Μέτωπο.
Ο γερμανός στρατιώτης που υπηρετούσε στο Δυτικό Μέτωπο είχε μέσα του την αίσθηση πως κάλυπτε με τον αγώνα του τα νώτα του συμμάχητή του στο Ανατολικό Μέτωπο. Αυτό τον μετέτρεπε σε έναν κυριολεκτικά αξιόμαχο και φανατισμένο μαχητή. Ιδίως στην μάχη των Αρδενών.
 Απέναντι στις γερμανικές δυνάμεις που αποτελούσαν κυριολεκτικά τις τελευταίες στρατηγικές εφεδρείες της OKW στις 16 Δεκέμβρη (ημέρα έναρξης της επιθέσεως) είχαν ταχθεί: – 4 Μεραρχίες Πεζικού – 1 Τεθωρακισμένη Μεραρχία σε ένα σύνολο 83.000 ανδρών με 242 άρματα μάχης (κυρίως μέσα άρματα) 182 θωρακισμένα οχήματα (ΤΟΜΠ και ΤΟΜΑ) και 394 πυροβόλα διαφόρων διαμετρημάτων. Με εφεδρείες, σαφώς ισχυρότερες: 20 Μεραρχίες Πεζικού και 9 Τεθωρακισμένες Μεραρχίες. Φυσικά, στις 24 Δεκέμβρη με την άφιξη της 3ης Στρατιάς και των άλλων ενισχύσεων που έσπευσαν να αποκαταστήσουν το μέτωπο οι συμμαχικές δυνάμεις έφτασαν να αριθμούν στο μέτωπο των Αρδενών: -Αμερικανικές δυνάμεις: 600.000 άνδρες -Βρετανικές δυνάμεις: 55.000 άνδρες -Γαλλικές δυνάμεις: 72.000 με 4.155 πυροβόλα, 1.616 άρματα μάχης και 6.000 αεροσκάφη.     Συντριπτική η υπεροπλία των Συμμάχων σε κάθε μέσο και κάθε έκφανση όπλων. Αυτή η γνώση της αντίπαλης υπεροχής όμως, ήταν και μία κινητήριος δύναμη για τις γερμανικές δυνάμεις να σπεύσουν να καταλάβουν τους Αντικειμενικούς Σκοπούς τους (ΑΝΣΚ), χωρίς χρονοτριβή.





Οι τρεις παράλληλες επιχειρήσεις
 -Η επιχείρηση «Bodenplatte» (Ισοπεδωμένη Γη) θα αποτελούσε μία γενική επίθεση της Αεροπορίας εναντίον των Συμμαχικών αεροπορικών δυνάμεων στις θέσεις τους. -Την επιχείρηση «Greif» (Αρπαγή) μία πλήρως ανορθόδοξη επιχείρηση μεταμφίεσης Γερμανών Στρατιωτών με Αμερικανικές στολές με στόχο δολιοφθορές και αποπροσανατολισμό των αμερικανικών δυνάμεων. -Την επιχείρηση «Stösser» (Στέσερ) κατά την οποία θα ρίπτονταν νύχτα αλεξιπτωτιστές να καταλάβουν καίρια σημεία στην κομβική πόλη του Μαλμεντί για να βοηθήσουν τις γερμανικές δυνάμεις να προωθηθούν. Ο Αϊζενχάουερ θα έλειπε από το πεδίο, καθώς πήγαινε σε ένα γάμο ενός επιτελούς του, ο Μοντγκόμερι θα επέστρεφε με άδεια στην Αγγλία. Οι συμμαχικές δυνάμεις έμπαιναν σε μία κρίσιμη μάχη χωρίς τους ηγέτες τους.
 Η τελευταία κεραυνοβόλα επίθεση Η επίθεση ξεκίνησε στις 16 Δεκεμβρίου. Μηδενική ορατότητα από τον ουρανό. Οι Μεραρχίες Πάντσερ είχαν προωθηθεί στις γραμμές εξορμήσεως, οι Μεραρχίες Πεζικού περίμεναν την προπαρασκευή του πυροβολικού. Ώσπου ολόκληρη η γερμανική δύναμη πυροβολικού έβαλε εναντίον των αμερικανικών θέσεων. Ήταν η ώρα οι Αμερικάνοι να πάρουν μία γεύση απ’ ό,τι είχαν δώσει στο Μόντε Κασίνο, τη Φαλαίζ, τη Νορμανδία. Στις 8 το πρωί οι δυνάμεις του Ντίτριχ ξεκινούσαν. Το μηχανοκίνητο πεζικό είχε καταλάβει τις διόδους, τα τεθωρακισμένα προήλαυναν εναντίον των πρώτων στόχων και το πεζικό είχε «πλημμυρίσει» τους λόφους στα Βέλγο-Γερμανικά σύνορα, στο Λόσχάιμ και στο Έλσενμπορν. Εκεί ανέτρεπε με μεγάλη ευκολία τα ανυποψίαστα τμήματα πεζικού των αμερικανών που δεν μπορούσαν να αντιληφθούν πως οι Γερμανοί τους έκαναν επίθεση! Η κατάσταση φυσικά άλλαξε αιφνιδίως όταν το Αμερικανικό Πεζικό έδειξε πως διαθέτει πείσμα, υπομονή και καρτερικότητα σε εκείνη τη φάση της μάχης, καθώς υπέστη μεγάλη πίεση από υπέρτερες δυνάμεις και όμως με συντεταγμένη σύμπτυξη καθυστέρησε την προέλαση των Γερμανών. Ανάγκασαν τον ίδιο τον Ντίτριχ να θέσει τα βαρέα του άρματα σε συγχρονισμό με το πεζικό του για να εκδιώξει το πεζικό του αντιπάλου και να συνεχίσει την κίνησή του. Αυτό κατανάλωσε γρηγορότερα τα λιγοστά αποθέματα καυσίμων που διέθεταν οι γερμανικές τεθωρακισμένες δυνάμεις.


 Οι δυνάμεις του Μαντόυφελ διέσπασαν με ευκολία τις θέσεις των αμερικανικών συνταγμάτων που βρέθηκαν απέναντί τους. Ανέτρεψαν κάθε αντίσταση και σε μισή μέρα υπολογίζεται πως ο κυκλωτικός του ελιγμός έθεσε εκτός μάχης 9.000 άνδρες, ενώ αποκόμισε σημαντικό αμερικανικό υλικό και συνέχισε την πίεσή του. Όμως, οι τρεις επιχειρήσεις που αποτελούσαν την ευρύτερη επιχείρηση είτε δεν είχαν πραγματωθεί λόγω αδυναμίας όπως η Bodenplatte είτε πραγματοποιήθηκαν και δεν απέδωσαν καρπούς όπως η Stösser.
 Η μοναδική αποστολή που πέτυχε κάποιους από τους στόχους της ήταν η Greif με τις μεταμφιέσεις Γερμανών Στρατιωτών με Αμερικανικές στολές. Φυσικά, λόγω ιδιαιτέρων αδυναμιών της είχε μεγαλύτερο ψυχολογικό αντίκτυπο στις αμερικανικές δυνάμεις, καθότι έφτανε στα αυτιά των στρατηγών πως ομάδες μεταμφιεσμένων στρατιωτών έσπευδαν να τους δολοφονήσουν και να σφαγιάσουν τους ανίδεους και τρομοκρατημένους οπλίτες.
 Ασφαλώς, ο ψυχολογικός αντίκτυπος από μόνος του δεν θα μπορούσε να κρίνει την έκβαση αυτής της μάχης. Η αντίσταση των αμερικανικών δυνάμεων και η αντοχή τους στη γερμανική πίεση ήταν μεγάλη. Ταυτόχρονα η έλλειψη καυσίμων  και ο καιρός αδρανοποιούσε τις αιχμές των γερμανικών δυνάμεων. Μόλις διαλύθηκαν τα σύννεφα η Συμμαχική Αεροπορία ξεκίνησε να βομβαρδίζει αφειδώς τις γερμανικές θέσεις. Έτσι η μάχη έπαιρνε άλλη τροπή. Η έλευση των ενισχύσεων για τις συμμαχικές δυνάμεις και η ανυπαρξία αεροπορίας και εφεδρειών για τους Γερμανούς αποτέλεσαν μια συνεχή αιμορραγία που έμελλε να καταβάλλει την τελευταία σημαντική στρατηγική προσπάθεια στο δυτικό μέτωπο. Οι τελευταίες σημαντικές δυνάμεις της Βέρμαχτ, εγκατέλειπαν πίσω τους όλα τα βαρέα υπερπολύτιμα όπλα τους, όπως τεθωρακισμένα και πυροβολικό. Ήταν ανίκανες πλέον να εξαπολύσουν αντεπιθέσεις εναντίον των Συμμάχων, αλλά και αδυνατούσαν να υπερασπίσουν την ίδια τους την πατρίδα στην επερχόμενη προέλαση των αντιπάλων τους.
 Το σχέδιο σχετικά με την αντεπίθεση στις Αρδένες, ήταν υπεραισιόδοξο. Βασιζόταν σε υποθέσεις, ήταν υπερβολικά μεγαλόπνοο και δεν στηρίχθηκε στις πραγματικές δυνατότητες των γερμανικών χερσαίων και αεροπορικών δυνάμεων. Τον Ιανουάριο η συμμαχική αντεπίθεση εναντίον των τελευταίων γερμανικών θέσεων, έθαψε κάτω από το χώμα των εκρήξεων τις τελευταίες ελπίδες των Γερμανών να κρατήσουν στη δυτική πλευρά του Ρήνου τους Συμμάχους. Το συμπέρασμα ήταν ότι στη μάχη των Αρδεννών κατασπαταλήθηκαν δυνάμεις που θα μπορούσαν να στηρίξουν το Ανατολικό Μέτωπο. Δεν θα μπορούσαν όμως  να επιφέρουν κάποια μεγάλη αλλαγή στο πεδίο των μαχών. Οι στρατηγοί του Χίτλερ τον κατηγόρησαν γι’ αυτή τη διαταγή όμως την εφάρμοσαν όσο καλύτερα μπορούσαν. Ο πόλεμος είχε ήδη κριθεί και το όνειρο του Χίτλερ τελείωσε....



κείμενο: mixanitouxronou.gr
video: youtube/history channel