Ιστορικά - Ο ορισμός της Λεβαδειάς ως πρωτεύουσα της Βοιωτίας το έτος 1899(pics)

ΤΟΥ ΑΡΗ Κ. ΡΟΥΣΣΑΡΗ

Η Κυβέρνηση του Γεωργίου Θεοτόκη που κέρδισε τις εκλογές το Φεβρουάριο του 1899, αποφάσισε τη νέα διοικητική διαίρεση του κράτους. Η Επιτροπή που συγκροτήθηκε, εισηγήθηκε τη Διαίρεση του Νομού Αττικοβοιωτίας σε δυο νομούς, πρότεινε δε να ορισθεί η Λεβάδεια πρωτεύουσα του νομού Βοιωτίας. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να ξεσηκωθεί ο ο λαός της Θήβας, που ζητούσε να ορισθεί πρωτεύουσα η Θήβα. Απόρροια αυτού του ξεσηκωμού των τοπικών παραγόντων και του λαού της Θήβας ήταν να υπάρξουν αντίστοιχες αντιδράσεις και στη Λεβάδεια, οι προύχοντες και ο λαός της οποίας φοβούμενοι ανατροπή αυτής της Κυβερνητικής αποφάσεως, κινητοποιήθηκαν προκειμένου να επικρατήσει η Κυβερνητική άποψη. Οι τοπικές εφημερίδες καθώς και οι Αθηναϊκές, δημοσίευσαν πύρινα άρθρα εκπροσώπων των δύο πόλεων, με αποτέλεσμα να απασχολείται επί 3μηνο το Πανελλήνιο (Απρίλιος-Μάιος-Ιούνιος 1899). Την ατμόσφαιρα καταγράφουν χαρακτηριστικά δύο ανταποκρίσεις που ακολουθούν.

Εφημερίδα ΑΣΤΥ

Νέα εκ Λεβαδείας

Η ΝΕΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΔΙΑΙΡΕΣΙΣ (Του ανταποκριτού μας)

29 Απριλίου

Εντελώς μάταιον και άχαριν αγώνα ανέλαβον από τινων ημερών οι γείτονες ημών Θηβαίοι επιζητούντες διά συλαλλητηριακού και δημοσιογραφικού θορύβου την εις την πόλιν των εγκαθίδρυσιν της έδρας, της μελετωμένης διοικήσεως της Βοιωτίας, και μιμνησκόμενοι αρχαίων χρόνων απειλούσι και την εις την πρωτεύουσαν κάθοδον τρισχιλίων ιθαγενών υπό την οδηγίαν νέου τινός Φοίνικος ή Προθύτου Αντιπάτρου ή Φιλώτα! Και μάταιος μεν ο αγών των διότι ευτυχώς ή την νέαν διοικητικήν διαίρεσιν μελετώσα επιτροπή γνωρίζει κάλλιστα την γεωγραφικήν, εμπορικήν και κοινωνικήν θέσιν της Λεβαδείας, άχαρις δε διότι την αίτησίν των οι αγαθοί γείτονές μας στηρίζουσιν εις την αρχαιολογικήν πολιτικήν, χωρίς να λαμβάνωσιν υπ' όψιν των ότι διερχόμεθα την εποχήν του θετικισμού και ότι τα πράγματα μόνον θα ρυθμίσωσι, τα αποφάσεις της τε επιτροπής Κυβερνήσεως και Βουλής, όχι διότι έχομεν την ιδέαν ότι αι γοεραί φωναί των καλών γειτόνων μας θα επιδράσωσι κατά κεραίαν εις τα αποφάσεις της επιτροπής, αλλ' ίνα μη τις των ειδότων τα πράγματα πιστεύση προς στιγμήν εις το δίκαιον δήθεν των αξιώσεων τούτων, ευρισκόμεθα εις την αναπόδραστον ανάγκην να τους παρακολουθήσουμεν εις την δημοσιογραφίαν και ζητήσωμεν την ευγενή ξενίαν του «Αστεως». Η γεωγραφική θέσις της Λεβαδείας, κειμένης εν τω ομφαλώ της νέας διοικήσεως, αφού θα συμπεριλάβη και τους ανατολικούς της επαρχίας Λοκρίδος δήμους Λαρύμνης, Αταλάντης, Δρυμείας, Ελατείας και Τιθορέας απέχοντας 4-6 ώρας της Λεβαδείας, 15 δε των Θηβών, αφού οι απώτεροι της Λεβαδείας δήμοι Αραχώβης και Διστομίων οι και πολυπληθέστεροι απέχουσι των Θηβών 16-18 ώρας, ενώ της πόλεως Λεβαδείας μόνο 6-7 δεν δύναται δε να υποστηριχθή το ίδιον διά τους απωτέρους της επαρχίας Θηβών δήμους Αυλίδος και Τανάγρας, διότι οι δήμοι αυτοί θα υπαχθώσιν εις την δίωρον απέχουσαν διοίκησιν Χαλκίδος - η εμπορική

και βιομηχανική θέσις της ευφόρου και παραγωγικής Λεβαδείας, εν τη οποία εργάζονται δεκάδες υδραυλικών καταστημάτων, νηματουργείων κ.λ.π., εν η διενεργείται εμπόριον εκατομμυρίων οκάδων βάμβακος και δημητριακών καρπών, από του οποίου εμπορίου προσπορίζονται και τα προς το ζην οι αγαθοί γείτονες μας, και η κοινωνική θέσις των κατοίκων της Λεβαδείας εις μέγαν βαθμόν, ως εκ της εμπορικής κινήσεώς των, προηγμένων των κατοίκων των Θηβών εκδιωξάντων της πόλεώς των το υποκατάστημα της Εθνικής Τραπέζης, τον υπέροχον συμπολίτην των κύριον Σκουλούδην, ου τα πατρικάς ευλογίας ως οι άσωτοι υιοί επικαλούνται ήδη, και καυτηριασάντων άλλοτε το εν τη ξηρά και αγόνω χώρα των εγκαθιδρυθέν στρατόπεδον, το σεισμοπαθές της πόλεώς των καταστραφείσης δις υπό των σεισμών, πάντα ταύτα απαιτούσι την από της πόλεώς των αποχήν πάσης σκέψεως της τε επιτροπής, Κυβερνήσεως και Βουλής και την εν τη πόλει της Λεβαδείας εγκαθίδρυσιν της νέας διοικήσεως. Εν τη αφαλεία των σκέψεών των οι καλοί γείτονές μας ισχυρίζονται, ότι η Λεβάδεια είναι πλούσια ενώ η πόλις των πτωχή και διά τούτον τον λόγον, οασεί η εγκαθίδρυσις και λειτουργία των δημοσίων αρχών αποτελούσι μέρος των ευαγών και φιλανθρωπικών καταστημάτων, ζητούσι την προτίμησιν της πόλεώς των. Ησυχάσατε, αγαθοί γείτονες, και τα γεωγραφικά εκάστης πόλεως δικαιώματα, κοινωνικά και εμπορικά, και η υπό των πραγμάτων επιβαλλόμενη ανάγκη θα ρυθμίση την πεφωτισμένην, δικαίαν και αληθή κρίσιν και απόφασιν της τε επιτροπής, Κυβερνήσεως και Βουλής· πάντα δε ταύτα μας επιβάλλουσι να σας ευχηθώμεν καλήν αντάμωσιν εν Λεβαδεία.

Άνυδρος

ΟΙ ΘΗΒΑΙΟΙ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΝ

Εφημερίδα ΚΑΙΡΟΙ

Μετά την ατυχή του πολέμου έκβασιν ο λαός έπεμψεν αντιπροσώπους, ίνα επουλώσωσι τα επεναχθέντα εις το πολίτευμα ρήγματα. Μεταξύ των άλλων η κυβέρνησις αποφάσισε να προβή εις νέαν διαίρεσιν διοικητικήν και η Βοιωτία πρόκειται δικαίως να αποτελέση ιδίαν επαρχίαν. Δυστυχώς ή έδρα αυτής αμφισβητείται εις τα Θήβας υπό του προσώπου της Λεβαδείας. Ο Θηβαϊκός λαός διά συλλαλητηρίων και ψηφισμάτων αποδοκιμάζει την από της επιτροπής οριζομένην πρωτεύουσαν, οι δε βουλευταί της επαρχίας Θηβών εδήλωσαν ότι θα αντιταχθώσιν εν η περιπτώσει παραγκωνισθώσι τα αναμφισβήτητα δικαιώματα της ημετέρας πόλεως. Η ελληνική ιστορία ανακράζει: Έλληνες υπουργοί, σεβασθήτε την Επτάπυλον, εξ ης ανέτειλεν ο Απόλλων, άρχεται δε το πρώτον η ιστορία της Ελλάδος. Σεβασθήτε την μητρόπολιν της Βοιωτικής ομοσπονδίας, ης τα όπλα συνώκησαν τους διασπαρμένους της Πελοποννήσου καί των νήσων λαούς, εκήρυξαν δε την ελευθερίαν των ελληνίδων πόλεων μετά την κατάργησιν της ειρήνης του Ανταλκίδου. Σεβασθήτε την ένδοξον Καδμείαν εξ ης διεδόθησαν τα γράμματα, υμνήθησαν δε οι αγώνες υπέρ της ελευθερίας, οι αγώνες οι Ολυμπιακοί, αι αρεταί καί καλλοναί πασών των ελληνίδων πόλεων. Σεβασθήτε τα δικαιώματα πόλεως, ήτις άνέλαβεν επ' αγαθώ του Ελληνισμού την ηγεμονίαν, εμυσταγώγησε δε καί εγαλούχησε τον νεαρόν Φίλιππον, τον αναδειχθένχα ηγεμόνα της μεγάλης Μακεδονικής Ελλάδος. Σεβασθήτε τα δικαιώματα της μεσαιωνικής πρωτευούσης της Ελλάδος, εν η εστέφοντο οι δούκες καί εξελληνίζετο ιπποτισμός εις τέσσαρας αιώνας. Σεβασθήτε την ηθικήν Μητρόπολιν, η ως επί του αυτοκράτορος Ιωάννου καί του Πάπα Γρηγορίου ΙΓ’ ανυψώθη ως έδρα του χριστιανισμού διά των συνελθόντων συν αυτοίς δουκών καί βαρώνων. Σεβασθήτε την ευδαίμονα πόλιν εν η ήκμασεν η βιομηχανία και προσέλαβε καθ' άπαντα τον μεσαίωνα φήμην παγκόσμιον. Σεβασθήτε, τέλος πάντων, τα δικαιώματα πόλεως τρίς κατά την εθνεγερσίαν αποτεφρωθείσης εις ην οφείλεται η ελευθερία της στερεάς Ελλάδος καί του έθνους μετά την νίκην της Πέτρας, καθ' ήν ενίκησαν οι υπό τον Σπυρομήλιον καί Γεώργιον Πετεινάρην αιφνιδίως επιπεσόντες εκ Ζαγοράς πρός βοήθειαν των μαχομένων Θηβαίων οπλαρχηγών Σκουρτανιώτη και Τσουνάρη, κυριεύσαντες δε τα πυροβολεία των Τούρκων. Αλλ' υπέρ των Θηβών συνηγορούσιν έτι αι φυσικαί καλλοναί, τα άφθονα καί διαυγέστατα ύδατα, το υγιέστατον κλίμα, όπερ εσχάτως εθαύμασεν ο Βασιλεύς, εκφράσας την επιθυμίαν να κληρονομήση ανάκτορον θερινόν, προσέτι τα αναπεπταμένα καί χλοερά πεδία καί τους λόφους τους γραφικούς, ων έκαστος αναπολεί ιστορίαν ολόκληρον. Επί πάσι συνηγορεί το πολυάριθμον της πόλεως καί της επαρχίας απέναντι της λασπώδους κατά τον χειμώνα και νοσογόνου κατά το θέρος Λεβαδείας. Αλλ' η απόφασις της επιτροπής προσκρούει καί εις κεκτημένα δικαιώματα, όπερ είχον επί Όθωνος αι Θήβαι έδρα ούσα ανωτέρου δικαστηρίου καί Μοιραρχίας καί Μητροπόλεως νυν δε επισκοπής. Εάν η επιτροπή παραβλέπουσα τα ιστορικά, τοπογραφικά καί αρχαιολογικά δικαιώματα κυροί την κρίσιν του Φαλμεράιγ ότι οι νεώτεροι 'Ελληνες ουδεμίαν συγγένειαν έχουσι πρός τους αρχαίους. Οφείλει η κυβέρνησις να σεβασθή το δίκαιον καί να απόδειξη, ότι η Ελλάς δεν έγινε βάρβαρος, οι δε αντιπρόσωποι να υψώσωσι φωνήν υπέρ την κλεινής πόλεως των Θηβών, αφού πρόκειται περί της ζωής ή του θανάτου αυτής.

Δημήτριος Α. Βαγιάννης Φαρμακοποιός

Τις απόψεις της Θήβας υπερασπίζοντο με μαχητικότητα οι Βουλευτές Νικ. Δαούτης, Παν. Παπαχατζής και Σπυρ. Σπυρομήλιος, καθώς και τοπικοί παράγοντες, σύλλογοι, τύπος κ.λ.π. Την 4η Μαΐου 1899 έγινε πάνδημο και επιβλητικό συλλαλητήριο στη Θήβα όπου μπροστά στο καφενείο ΚΑΛΑΜΠΑΚΑ μίλησε ο νεαρός δικηγόρος των Θηβών Δημήτριος Α. Κατσίνας, γόνος αρχοντικής Θηβαϊκής οικογένειας, η ομιλία του οποίου ξεσήκωσε τους Θηβαίους. Ο Κατσίνας επισήμανε μεταξύ άλλων ότι η πόλη που θα ορισθεί ως πρωτεύουσα θα τύχει όλων των μεγάλων προνομίων, αφού θα συγκεντρωθεί κάθε οικονομική, διοικητική, στρατιωτική και δικαστική υπηρεσία. Τόνισε ότι η σύσταση πρωτοδικείου, πλημμελειοδικείου, κακουργοδικείου, καθώς και φυλακών, όπως και η δημιουργία γυμνασίων, ταμείων, εφορείας και υπηρεσιών, θα είναι ευεργετικές για την πόλη. Υποστήριξε πως η πόλη αυτή θα πρέπει να έχει πολλά φυσικά και άλλα πλεονεκτήματα από άποψη τοποθεσίας, πληθυσμού, εδάφους και κυρίως ιστορία. Μίλησε για την ένδοξη ιστορία της Θήβας, που διεκδίκησε στο παρελθόν την πρωτοκαθεδρία στην Ελλάδα από την Αθήνα και τη Σπάρτη. Ανέφερε τους μεγάλους αγώνες των Θεσπιών και των Πλαταιών καθώς και τη θυσία των Θηβαίων στη Χαιρώνεια. Εξέφρασε την άποψη ότι η Θήβα έχει περισσότερο πληθυσμό από τη Λεβάδεια της οποίας το κλίμα είναι νοσηρότατο και η πόλη πανάσχημη, όπως επίσης ότι από τα πρώτα χρόνια συνεστήθη πρωτοδικείο στη Θήβα, υπήρξε δε παλιά πρωτεύουσα και έδρα της Επισκοπής. Ισχυρίσθηκε ακόμη ότι ο Θηβαϊκός Λαός είναι ο πλέον φορολογούμενος στην Ελλάδα και κατήγγειλε τον Λειβαδίτη Βουλευτή Νικ. Μπουφίδη ως υπαίτιο αυτού του πραξικοπήματος, όπως τον χαρακτήρισε, αφού σε κανένα σημείο δεν υπερτερεί η Λεβάδεια των Θηβών. Ζήτησε δε από το συγκεντρωμένο πλήθος να παρευρεθεί κατά την επίσκεψη του Βασιλέως στη Θήβα την ημέρα που θα εγένοντο στρατιωτικές ασκήσεις, προκειμένου με σεβασμό να διαμαρτυρηθούν ενώπιον του. Τελείωσε τον λόγο του διαβάζοντας ψήφισμα προς τον Βασιλέα, την Κυβέρνηση και τον Πρόεδρο της Βουλής, το οποίο αφού υπογράφτηκε από όλους τους συγκεντρωμένους, στάλθηκε τηλεγραφικά στην Αθήνα. Στο Θηβαϊκό Λαό μίλησε και ο πρώην συμβολαιογράφος Αντώνιος Θωμαΐδης με ανάλογη πειστικότητα και επιχειρηματολογία. Στη Λεβάδεια τις ίδιες μέρες υπήρξαν ανάλογες κινητοποιήσεις. Σε μεγάλη λαϊκή συγκέντρωση συγκροτήθηκε επιτροπή, αποτελουμένη από τους Σ. Φόρτη, Β. Μέγα, Γ. Κορόζο, I. Κουτσοπέταλο και Αντ. Κυριαζή, η οποία καθόρισε τον τρόπο αντιδράσεως στις διαμαρτυρίες των Θηβαίων και ζήτησε από την Κυβέρνηση να εμμείνει στην ψήφιση του νομοσχεδίου, σύμφωνα με το οποίο η Λεβάδεια ορίζετο πρωτεύουσα, αφού κατ' αυτούς η Λεβάδεια και πολυπληθεστέρα και κεντρικωτέρα και πρωτεύουσα της Βοιωτίας υπήρξε στο παρελθόν. Συνετάγη ανάλογο ψήφισμα, το οποίο επέδωσε στον Πρωθυπουργό τον οποίο και ευχαρίστησε η επιτροπή με επίσκεψή της στην Αθήνα. Ταυτόχρονα αντίστοιχη κινητοποίηση υπήρξε και εκ μέρους των Λεβαδέων που κατοικούσαν στην Αθήνα, οι οποίοι έστειλαν το πιο κάτω ευχαριστήριο στη Κυβέρνηση διά του τύπου.

Ευχαριστήριον

«Εν Αθήναις σήμερον την ενδεκάτην Μαΐου 1899 συνελθόντες οι ενταύθα διαμένοντες καί παρεπιδημούντες απειροπληθείς Λεβαδιείς προ του δημαρχείου καί λαβόντες ύπόψιν ότι η κυβέρνησις υπέβαλλον εις την Βουλήν το νομοσχέδιον περί διοικητικής διαιρέσεως του Κράτους, δι' ον η Βοιωτία αποσπωμένη του νομού Αττικοβοιωτίας αποτελεί ιδίαν διοίκησιν με πρωτεύουσαν την Λεβάδειαν.

Α) Εκφράζουσι την αιωνίαν ευγνωμοσύνην των διά την υποβολήν τού νομοσχεδίου μέλλοντος να συντέλεση εις την κανονικήν και εύρυθμον τού κράτους λειτουργίαν.

Β) Ικετεύουσι την κυβέρνησιν, όπως εμμείνει εις την επιψήφιαν αυτού, μη αξιώση δε προσοχής την αξίωσιν των Θηβαίων, όπως αντί της Λεβαδείας ορισθή έδρα της διοικήσεως αι Θήβαι, καθόσον αύτη και άδικος και εναντία τού σκοπού τού νομοθετήματος εστί διά τους εξής λόγους:

1) Διότι η Λεβάδεια κατά την τελευταίαν απογραφήν έχει κατοίκους 6271, ενώ αι Θήβαι έχουσι μόνον 3491.

2) Διότι η Λεβάδεια είναι κεντρικωτέρα των Θηβών, ανέκαθεν δε από τής ανεξαρτησίας του έθνους και προ αυτής πάντοτε η Λεβάδεια υπήρξεν η πρωτεύουσα τής Βοιωτίας πρώτην δε ταύτην φοράν αδικαιολογήτως αι Θήβαι αξιούσι δικαιώματα πρωτευούσης».

Οι Θηβαίοι όμως δεν έμεναν αδρανείς και μεθόδευσαν δημοσίευση άρθρων που κατά την άποψή τους θεμελίωναν τον ισχυρισμό τους, ότι θα έπρεπε να προτιμηθεί ως πρωτεύουσα η Θήβα. Έτσι ο ανταποκριτής της ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ κ. Μπενάκης επισκέφθηκε την 12-5-1899 την Θήβα και έστειλε ανταπόκριση στην εφημερίδα του που μεταξύ άλλων έγραφε ότι: «Στην οδό Πινδάρου υπάρχει δενδροστοιχία και πεζοδρόμια αντίστοιχα των Αθηνών, στην οδό Επαμεινώνδα υπάρχει αγορά καλυτέρα των Αθηνών. Ανέφερε ότι οι κάτοικοι με τους οποίους συνδιαλέγεται απορούν για τη θέση της Κυβερνήσεως που λησμονεί την ιστορία των Θηβών. Υπενθύμιζε ότι

η Θήβα υπήρξε έδρα επισκοπής και πρωτοδικείου στο οποίο προήδρευσε ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Γ. Ράλλης. Ισχυρίζετο ότι το αθάνατο ιερό των Θηβών δεν συγκρίνεται με αυτό της Λεβαδείας, ότι ο πληθυσμός των Θηβών είναι 6.890 και της Λεβαδείας 6.000. Όπως επίσης ότι στη Λεβάδεια είναι στενοί οι δρόμοι, υπάρχουν ατραποί και ότι είναι πόλη ανθυγιεινή. Τόνιζε στο άρθρο του ότι οι Θηβαίοι πληρώνουν περισσότερους φόρους και ότι είναι τόπος παραγωγικότατος, εξάγουν προϊόντα και ότι διατρέφουν και αυτή τη Λεβάδεια. Κατέληγε δε ότι η απόφαση είναι απόρροια πολιτικής συναλλαγής». Οι Λεβαδείς απαντούσαν συνεχώς διά του τύπου σε όλα αυτά με στοιχεία που ανέτρεπαν τους ισχυρισμούς των Θηβαίων. Είχαν δε ως συμπαραστάτες τους Δήμους της Επαρχίας Λεβαδείας, οι οποίοι ζητούσαν από την Κυβέρνηση να εμμείνει στην απόφασή της. Είναι χαρακτηριστικό το ψήφισμα του Δήμου Διστόμου:

ΤΟ ΔΙΣΤΟΜΟΝ ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΛΕΒΑΔΕΙΑΣ

Συνεδρίασις ΙΑ'

Πράξεις 19 Το Δημοτικόν Συμβούλιον Διστομίων Συγκείμενον υπό των προσυπογεγραμμένων μελών.

Συνελθόν εις συνεδρίασιν εν τω εν Διστόμω δημοτικώ καταστήματι σήμερον την δεκάτην έκτην Μαΐου 1899 έτους παρουσία και του δημάρχου Διστομίων Θεμ. Κόκκινη εισηγησαμένου την αξίωσιν του Δήμου Θηβαίων, όπως καθορισθή πρωτεύουσα διοικήσεως κατά την νέαν διαίρεσιν η πόλις αυτών Θήβαι. Επειδή την τοιαύτην αξίωσιν των γειτόνων ημών Θηβαίων το δημοτικόν Συμβούλων θεωρεί όλως παράλογον, διότι ουδέν προσόν παρουσιάζει αύτη, όπως αξιωθή της τοιαύτης προτιμήσεως απέναντι της πόλεως Λεβαδείας, ή τις εστίν ενδεδειγμένη έδρα της Βοιωτίας και διά το γεωγραφικόν της θέσεως και διά το υγιεινόν του τόπου και διά την πνευματικήν ανάπτυξιν, το ευγενές του ήθους και χαρακτήρος και το προσοδοφόρου αυτής. Επειδή πλην των προσόντων τούτων η πόλις Λεβάδεια και διά λόγους συγκοινωνίας ευχερεστέρας υπερέχει πολύ των Θηβών, ήτις μικρά πόλις ούσα, στερείται και οικοδομών και άλλων απαραιτήτως αναγκαίων προς θεραπείαν των αναγκών, τα οποίας θα παρουσιάση η συγκέντρωσις τοσούτων δημοσίων αρχών εν αυτή, εν η περιπτώσει, όπερ απευχόμεθα, ήθελε καθορισθή έδρα διοικήσεως. Επειδή ο Δήμος Διστομίων ιδίως, απέχων των Θηβών δέκα τέσσαρας και επέκεινα ώρας, θα απαντά ανυπερβλήτους δυσκολίας εις την συγκοινωνίαν αυτού μετά των Θηβών ιδίως εν καιρώ χειμώνος. Εν τοιαύτη δε περιπτώσει προτιμότερου αποβαίνει εις τους κατοίκους Διστομίων να συγχωνευθή ο δήμος των εις την επαρχίαν Αττικής, όπου διά της θαλασσίας οδού αυθημερόν δύναται να συγκοινωνή μετ' αυτής. Δια ταύτα πάντα εύχεται και ικετεύει την Σ. Κυβέρνησιν και την Βουλήν, όπως η πόλις Λεβάδεια προτιμηθή ως έδρα της νέας διοικήσεως. Ο κ. δήμαρχος επιφορτίζεται την παρούσαν ναποστείλη ένθα δει.

Ο δήμαρχος Θ. ΚΟΚΚΙΝΗΣ

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΝ Λουκάς Παπαχρήστος, Ιωάννης Δ. Καίλης, Αριστ. Σφουντούρης, Λουκάς Τζούρος, Λαζάρου, Κ. Μπασδέκης, Κ. Κινέσας.

Μέσα σ' αυτή τη φορτισμένη ατμόσφαιρα το θέμα έρχεται προς ψήφιση στη Βουλή τον Ιούνιο του 1899. Οι απόψεις των Θηβαίων που ανέπτυξε ο Βουλευτής Δαούτης, ήταν αυτές που εκτέθησαν πιο πάνω στο λόγο του Δικηγόρου Δ. Κατσίνα και την ανταπόκριση Μπενάκη. Η αγόρευση στη Βουλή του Βουλευτή της Λεβαδείας Νικ. Μπουφίδη για το θέμα αυτό που είχε πάρει δραματικές διαστάσεις, ήταν ομολογουμένως συγκλονιστική, αφού μετά το πέρας της, σύσσωμη η Βουλή χειροκρότησε το Νικόλαο Μπουφίδη. Τα σημαντικώτερα σημεία της συζήτησης μέσα από τα πρακτικά της Βουλής είναι τα πιο κάτω:

Ν. ΜΠΟΥΦΙΔΗΣ. «Δεν είναι ίσως αναγκαίον ν' απαντήσω εις όσα ο κ. Βουλευτής εκ Θηβών προέβαλεν απόψε, αν άλλοι λόγοι δεν με υποχρέωναν να το πράξω. Πολλά έχουν γραφτεί αυτές τις ημέρες στον τόπο και πολλά γεγονότα έχουν γίνει στη Θήβα. Πρέπει όμως να μάθουν οι αντιπρόσωποι του Έθνους αλλά και όλος ο Ελληνικός λαός ότι σχετικά με την εμφανιζόμενη έριδα των δύο πόλεων, δεν έχουν λεχθεί ούτε έχουν γραφτεί, ότι είναι αποτέλεσμα κομματικής διαμάχης μεταξύ των διαγωνιζομένων πολιτικών κομμάτων εντός της πόλεως των Θηβών, για λόγους τους οποίους οι κύριοι αντιπρόσωποι των Θηβών γνωρίζουν καλύτερα από εμένα. Διότι δεν είναι δυνατόν κατά την υποβολήν του νομοσχεδίου αυτού να αμφισβητηθή, ότι από της συστάσεως του Ελληνικού Βασιλείου μέχρι σήμερα πρωτεύουσα της Βοιωτίας έδει να είναι η Λεβάδεια. Θα σας καταδείξω δε μέσα από επίσημα κείμενα, ότι, από τότε που έγινε Ελληνικόν βασίλειον, οι Κυβερνήσεις της Ελλάδος, οπότε αποφάσισαν να καταστήσουν τη Βοιωτίαν όλην μιαν διοικητικήν περιφέρειαν, ή και όταν διενοήθησαν να προβούν σε τέτοιες διοικητικές διαιρέσεις, πάντοτε ως

πρωτεύουσαν της Βοιωτίας πρότειναν την Λεβάδείαν. Ό,τι δε εγένετο απ' όλες τις Κυβερνήσεις, και όταν αυτές αποτελούντο από Βαυαρούς, και όταν αποτελέσθησαν από Έλληνες δεν ή το δυνατόν να μη γείνη και τώρα. Έπρεπε επί πολύ να εργασθή η κακοβουλία, για να δημιουργήση την εντύπωση, ότι η σημερινή Κυβέρνηση προέβη στην υποβολή του νομοσχεδίου αυτού ορμωμένη από λόγους προσωπικούς. Σας παρακαλώ κύριοι Βουλευτές να μου χαρίσετε την προσοχή σας, για να αποδειχθεί ότι η Λεβάδεια αξίζει δικαιωματικά την πρώτην θέση στη Βοιωτία, αφού αυτό το δικαίωμα το έχει όχι από της συστάσεως του Ελληνικού Βασιλείου, αλλά πολύ προ της συστάσεως αυτού, δεν ήταν δυνατόν Ελληνική Κυβέρνηση, οποιαδήποτε θέση κι αν είχα εγώ απέναντι της, αν επρόκειτο να καταστήση τη Βοιωτίαν μίαν διοίκησιν, να αποβλέπη εις άλλη πόλη ως πρωτεύουσα εκτός της Λεβαδείας. Κατά το 1836, διά διατάγματος της 20 Ιουνίου, εγένετο η πρώτη διαίρεση του Κράτους σε επαρχίες. Με το διάταγμα αυτό η Βοιωτία, αποτέλεσε μια επαρχία, με πρωτεύουσαν τη Λεβάδειαν. Αι Θήβαι με το διάταγμα αυτό αποτέλεσε ιδιαίτερη επαρχία, η οποία όμως δεν έφερε το όνομα της Βοιωτίας, αλλά επωνομάσθη επαρχία Θηβαΐδος. Όταν κατά το 1838 απεφασίσθη η ένωση κάποιων επαρχιών σε μια διοίκηση, η επαρχία Βοιωτίας ενώθηκε μετά της επαρχίας Θηβαΐδος, με πρωτεύουσα τη Λεβάδεια. Ακούσατε ήδη, κύριοι Βουλευταί, τον νόμον περί μεταρρυθμίσεως της διοικήσεως του Κράτους της 22 Ιουλίου 1838 ακούσατε με ποιό τρόπο κανονίζει τις διοικήσεις. Διαβάζω για να ακούσουν όσοι υποστήριξαν ανακρίβειες και όσοι έγραφαν ψεύδη στα υπομνήματα, οι οποίοι εύλογα έλεγαν στα υπομνήματα ότι φοβούνται την συζήτηση στη Βουλή, διότι εδώ θα λάμψει η αλήθεια:

«Άρθρον 19. Διοίκησις Βοιωτίας, περιλαμβάνουσα τα επαρχίας Βοιωτίας και Θηβαΐδος, πρωτεύουσα η Λεβάδεια».

Ιδού λοιπόν, όταν ενώθηκε η Βοιωτία σε μια διοίκηση, πρωτεύουσα αυτής υπήρξε η Λεβάδεια. Το διοικητικό καθεστώς που δημιουργήθηκε μ' αυτό το νόμο διατηρήθηκε μέχρι το 1845, όταν και εφαρμόσθηκε το ισχύον νομαρχιακό σύστημα. Ενώ δε καθ' όλο αυτό το διάστημα πρωτεύουσα της Βοιωτίας υπήρξε η Λεβάδεια, γράφτηκε από τους γειτόνους μας στο υπόμνημά τους και υποστηρίχθηκε δυστυχώς υπό του Βουλευτού των Θηβών απόψε, ότι ουδέποτε η Λεβάδεια υπήρξε πρωτεύουσα της Βοιωτίας, αλλ' ότι αυτή πάντοτε ήταν η Θήβα, ενώ η Θήβα, και όταν αποτέλεσε, προ του 1838, ιδιαίτερη επαρχία, δεν έφερε ούτε το όνομα της Βοιωτίας. Αυτά είναι αρκετά νομίζω, να καταδείξουν, ότι μόνοι εμείς δικαιούμεθα να προβάλουμε κεκτημένα δικαιώματα, αφού από της συστάσεως του Βασιλείου, δυνάμει νόμων, μόνο η Λεβάδεια υπήρξε πρωτεύουσα της Βοιωτίας. Αλλ' επειδή έχουν την τόλμην μετά παραδόξου επιμονής να αγωνίζονται, όπως διαστρέφουν τα πράγματα, θα μου επιτρέψετε, κύριοι Βουλευταί, να επικαλεσθώ και άλλες αποδείξεις, για να μην μείνη καμμία αμφιβολία και εις αυτούς τους αγαπητούς γειτόνους, ότι η Ελληνική Κυβέρνηση, σεβόμενη εαυτήν, ήταν αδύνατον να προβεί σε καταπάτηση δικαίων τόσο προφανών και να ορίση πρωτεύουσαν της Βοιωτίας άλλη πόλη εκτός της Λεβαδείας. Απέδειξα ότι οι κείμενοι νόμοι καθιέρωσαν τα δικαιώματα της Λεβαδείας. Άλλ' άραγε, και μετά το 1845, όταν συζητήθηκε μεταρρύθμιση τον καθεστώτος, υπήρξε διαφορετική στις Κυβερνήσεις που μελέτησαν σκέψη μεταρρυθμίσεως; Μετά το 1845 η πρώτη απόπειρα προς μεταρρύθμιση του καθεστώτος έγινε κατά το 1865, επί πρωθυπουργίας του αειμνήστου Κουμουνδούρου. Τότε έγινε και υποβλήθηκε στη Βουλή νομοσχέδιου περί διοικητικής διαιρέσεως του Κράτους· και τότε η Βοιωτία ολόκληρος αποτέλεσε μια διοίκησιν, της οποίας πρωτεύουσα ορίζετο και πάλι η Λεβάδεια. Την εποχή εκείνη δεν υπήρχα εγώ, υπήρχαν όμως τ' αναμφισβήτητα δικαιώματα της Λεβαδείας, η αναμφισβήτητη υπεροχή αυτής, και δεν ήταν δυνατόν, Κυβέρνηση νομιμόφρονος ανδρός να ξεπεράσει τέτοια δικαιώματα. Αλλ' εκτός του νομοσχεδίου τούτου κατά την ίδια εποχή υποβλήθηκε και νομοσχέδιο δικαστικής διαιρέσεως του Κράτους, το οποίο υπάρχει στα στενογραφημένα πρακτικά της Βουλής του 1865· και κατά το νομοσχέδιο αυτό έδρα του δικαστηρίου ορίζετο η Λεβάδεια. Ακούσατε, κύριοι Βουλευταί, το σχετικό μέρος του νομοσχεδίου:

«Άρθρον 15. Πρωτοδικείον Βοιωτίας, περιλαμβάνον τα επαρχίας Θηβών και Λεβαδείας, έδραν έχον την Λεβάδειαν».

Όταν δε συζητήθηκε το νομοσχέδιο αυτό στην πρώτη ανάγνωση, ο τότε Υπουργός της Δικαιοσύνης ποιά, νομίζετε, επαρχία επικαλέσθηκα, για να δικαιολογήση την ανάγκην της υποβολής του νομοσχεδίου; τη Λεβάδεια. Ιδού τι έλεγε ο τότε Υπουργός, όταν ο αείμνηστος Δεληγεώργης εναντιώθηκε στην ψήφιση του νομοσχεδίου, ζητώντας να προταχθεί η συζήτηση του νομοσχεδίου περί διοικητικής διαιρέσεως:

«Λ. ΚΡΕΣΤΕΝΙΤΗΣ. Είναι άσχετον το εν από το άλλο. Το διοικητικόν σύστημα άπαξ ήτο και πάλιν επανήλθε, και πάλιν ο τόπος ημπορεί να το ζητήση. Το δικαστικόν το εζήτησε πάντοτε ο τόπος, διότι μόνον τα έξοδα των μαρτύρων διά την μετάβασιν θα είναι περισσότερα από 200.000 δραχμάς κατ' έτος, και εκτός τούτου σας δίδω έν παράδειγμα: Από την Λεβάδειαν έρχεται ένας μάρτυς εγώ διατάσσω και του δίδουν 13 δραχμάς, αυτό θα πάρη ένα ζώον με 30 δραχμάς, θα φάγη αυτός και το ζώον τον 20, και θα χασομερήση 10 ημέρας, ώστε θα πληρώση και αυτός άλλας 40 δραχμάς. Εξ αυτού βλέπετε, ότι όχι μόνον το Δημόσιον ωφελείται, αλλά και αυτός ο λαός. Αυτό είναι της πρώτης ανάγκης». Βλέπετε λοιπόν, Κύριοι, ότι και από της εποχής εκείνης η Κυβέρνηση της χώρας είδε την ανάγκη της διαιρέσεως του Πρωτοδικείου Αθηνών, αλλά συγχρόνως ανεγνώρισε, ότι μόνο στη Λεβάδεια ώφειλε να συστήση το Πρωτοδικείον, και δεν ήταν δυνατόν να γίνει διαφορετικά. Η Λεβάδεια ήδη από του 1838 είχεν αναγνωρισθή ως πρωτεύουσα της όλης Βοιωτίας, είχε δε διατηρηθή ως πρωτεύουσα επί επτά όλα έτη, ενώ η Θήβα ούτε υποδιοίκηση δεν θεωρήθηκε αναγκαίο να γίνει, καίτοι άλλες πόλεις, όπως τα Μέγαρα, η Αταλάντη και άλλες, έγιναν υποδιοικήσεις. Πως ήταν δυνατόν λοιπόν να παραβλεθούν κεκτημένα δικαιώματα; Αλλ' εκτός τούτου, και προ του 1865, κατά το έτος 1841, όταν κανονίσθηκαν τα θέματα της έδρας των Μοιραρχιών διά του διατάγματος της 19 Μαρτίου 1841, η Λεβάδεια ορίσθηκε έδρα της Μοιραρχίας των επαρχιών Θηβών και Λεβαδείας, συμπεριλήφθηκε μάλιστα στη περιφέρεια αυτής και η διοίκηση της Φωκίδος. Ιδού, το διάταγμα: «Διάταγμα περί μεταρρυθμίσεως τινων ως προς τα όρια της Στερεάς Μοιραρχιών». Εδαφ. β': «Η μέχρι τούδε Μοιραρχία Αττικής και Βοιωτίας, εδρένουσα εν Λεβαδεία, θέλει περιλάβει τα διοικήσεως Βοιωτίας και Φωκίδος και την υποδιοίκησιν Λοκρίδος επομένως η Μοιραρχία αυτή θέλει ονομάζεσθαι εις το εξής Μοιραρχία Παρνασσίδος». Καί ταύτα μεν σε ότι αφορά την ιστορία του διοικητικού οργανισμού του Κράτους. Αλλ' ο κ. Βουλευτής Θηβών, νόμισε, ότι μπορούσε να αντιτάξη στα επιχείρηματά μας τα δικαιώματα των Θηβών που πηγάζουν από την ιστορία. Αλλ' η ιστορία δεν αναγνωρίζει τη Θήβα ως πρωτεύουσα της Βοιωτίας, ούτε ήταν δυνατόν να είναι πρωτεύουσα, αφού αυτό ήταν αντίθετο με το ότι συνέβαινε σε όλη την Ελλάδα, αφού οι πόλεις ήταν αυτόνομες και αποτελούσαν η κάθε μια ανεξάρτητο Κράτος. Η Θήβα υπήρξε

αναμφισβήτητα μία από τις σπουδαιότερες Βοιωτικές πόλεις, ίσως μάλιστα η σπουδαιότερη από όλες από άποψη στρατιωτικής οργανώσεως, αλλά πρωτεύουσα ουδέποτε υπήρξε· αντίθετα άλλοτε υπήρξε υποτελής στον Ορχομενό, και άλλοτε κυρίαρχος, ουδέποτε όμως πρωτεύουσα όλων των Βοιωτικών πόλεων. Ουδείς αρνείται το μεγαλείον του Επαμεινώνδου και των προγόνων ημών. Αλλά την δόξαν της Ελλάδος την συναντώ και αλλού, την βλέπω περιπλανώμενη στον υπερήφανο βράχο των Ψαρρών, από εκεί την βλέπω φερόμενη προς το Σούλι, το Μεσολόγγι, το Βαλτέτσι, τη βλέπω σπεύδουσαν στο Δίστομον και την Αράχωβα και επιστρέφουσαν στην Ακρόπολη των Αθηνών, και από εκεί, αφού παρακάμπτει την πόλη των Θηβών, τη βλέπω γονυπετούσαν προ της Πέτρας, όπως στεφανώσει τους ήρωες που έπεσαν εκεί, από το αίμα των οποίων εβλάστησε και παγιώθηκε η ανεξαρτησία του Ελληνικού έθνους. Αύτη είναι η δόξα, η οποία σημείωσε επί του περηφανούς διαδήματος της Λεβαδείας τρία περίλαμπρα εμβλήματα, που συμβολίζουν τις τρεις μυριόνεκρες μάχες, στις οποίες δοξάσθηκαν τα ελληνικά όπλα, τις μάχες του Διστόμου, της Αραχώβης και της Πέτρας! Αλλά κύριοι, ομολογώ, ότι όλοι οι λόγοι αυτοί δεν είναι ικανοί, όπως αναγνωρισθή κάποια πόλη ως πρωτεύουσα νομού. Σπουδαιότεροι λόγοι είναι άλλου είναι η ανάπτυξη, είναι το κλίμα, είναι το κεντρικόν της πόλεως....

Ν. ΔΑΟΥΤΗΣ. Τώρα το πέτυχες!

ΜΠΟΥΦΙΔΗΣ. Θα δείτε αμέσως, αν το πέτυχα. Σε ότι αφορά στο κεντρικόν της θέσεως, θα σας αποδείξω αμέσως, ότι τούτο δεν δύναται ν' αμφισβητηθή. Μεταξύ των δύο πόλεων βρίσκονται οι δήμοι Πέτρας και Ορχομενού της επαρχίας Λεβαδείας, και οι δήμοι Ακραιφνίου, Θεσπιών, Θίσβης και Πλαταιών των Θηβών. Αφού οι δήμοι αυτοί είναι μεταξύ των δύο πόλεων, δεν δύναται να γίνει λόγος για τη διαφορά απόστασης που υπάρχει από την κάθε πόλη, διότι αύτη είναι άνευ αξίας. Η αξία λόγου διαφορά είναι διά τους δήμους που βρίσκονται πίσω των δύο πόλεων. Η Θήβα έχει πίσω της δύο δήμους, την Τανάγρα και την Αυλίδα. Η απόσταση αυτών από τη Λεβάδεια είναι κατά μέσο όρο 12 ώρες σε έδαφος επίπεδο και ομαλό· αλλ' η Λεβάδεια έχει πίσω της τρεις δήμους, σε έδαφος ορεινό και ανώμαλο, τους δήμους Χαιρωνείας, Διστομίων και Αραχώβης, οι οποίοι απέχουν των Θηβών, ο μεν της Αραχώβης 17 ώρες, οι 2 άλλοι 13 ώρες. Έχουμε λοιπόν δύο μεν δήμους των Θηβών με πληθυσμό 7.253 κατοίκους, που απέχουν 12 ώρες από τη Λεβάδεια, ενώ έχουμε τρεις δήμους της Λεβαδείας, με πληθυσμό 10.213 κατοίκους, που απέχουν πλέον των 14 ωρών, νομίζω ότι το κέντρο είναι καταφανές. Αλλά και η κατά τα υπόλοιπα υπεροχή της Λεβαδείας κατέστησαν αυτή από του ΙΕ' αιώνος πρωτεύουσα όχι μόνον της Βοιωτίας, αλλά και όλης της Ανατολικής Ελλάδος, ένεκα δε αυτού κατά τον Pouqeville έδωσε και το όνομά της σε όλη την Ανατολική Ελλάδα. Ακούσατε δε τι λέγει ο επιφανής Γάλλος στο σύγγραμα αυτού ΠΕΡΙΗΓΗΣΕΙΣ ΑΝΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, όταν επισκέφθηκε τη Λεβάδεια κατά το 1814: «Η Λειβαδιά, ήτις αντικατέστησε την Λεβάδειαν, είναι η νυν πρωτεύουσα της αρχαίας Βοιωτίας, της οποίας η έκτασις σχηματίζει εν Βοϊβοδιλίκι. Η πόλις Λειβαδιά έδωκε τόνομά της εις όλην την Βοιωτίαν και προ του ΙΕ’ αιώνος, απετέλεσε δε Βοϊβοδιλίκι διά φιρμανίου του Σουλτάνου Σουλεϊμάν του Περίφημου, περιλαμβάνον 18 μεγάλα χωρία. Υψωθείσα δε εις επισκοπήν περί τα μέσα του ΙΖ' αιώνος, διατηρεί ακόμη εις την κατοχήν των χριστιανών πολλούς χριστιανικούς ναούς. Οι Έλληνες της Λειβαδιάς είναι πράοι και πολυμήχανοι, ή μάλλον συγκινητική και εγκάρδιος φιλοξενία τους χαρακτηρίζει· μεθ' υπερηφάνειας δε δεικνύουσι τον τάφον της μητρός του Λάμπρου Κατσώνη». Και αυτά αναφέρει για τη Λεβάδεια. Ακούσατε τι γράφει για τη Θήβα: «Ο Duloir είναι ο πρώτος ταξιδιώτης, όστις ομιλεί περί Θηβών εις επιστολήν του προς τον περιώνυμον Menage. Δεν βλέπει τις εκεί (γράφει) άλλα ίχνη της αρχαιότητος, πλην θεμελίων τινών λίθινων τοίχων, άτινα έκλειον την πάλιν εκ του μεσημβρινού μέρους· αλλά και ταύτα είναι ασήμαντα. Εκ της παλαιός ευκλείας της πόλεως ουδέν απέμεινε, διότι μετά τον θάνατον του Επαμεινώνδου κατέστη αφανής, και, καθά ορθώς παρατηρεί ο Κικέρων, η δόξα των Θηβών εγεννήθη και απέθανε μετά του Επαμεινώνδου». Αυτή την κρίση λίγο προ της επαναστάσεως κάνει ο διαπρεπής άνδρας για τις δυο πόλεις. Αλλά, σας έλεγε ο κ. Βουλευτής Θηβών πριν από λίγο, ότι η Θήβα πληρώνει περισσοτέρους φόρους στο Δημόσιο, το επιχείρημα δεν το θεωρώ σοβαρό, δεν νομίζω ότι το να καταβάλλει περισσότερους φόρους δίδει δικαίωμα πρωτείων, όταν δεν συντρέχουν άλλα προσόντα, όμως ο συνάδελφος και γι' αυτό θα καταδείξω ότι έλεγε ανακρίβειες. Κατά τον απολογισμόν του 1897, στο ταμείο και στο υποταμείο Θηβών κατεβλήθησαν δρχ. 269.959 + 264.678, ήτοι σύνολο δραχ. 534.637 στο ταμείο και υποταμείο Λεβαδείας δραχ. 375.547 + 50.528, σύνολο δραχ. 426.075. Αλλ' από τα ποσά αυτά πρέπει

ν' αφαιρεθούν τα καταβληθέντα διά πληρωμή παγίων και προσωρινών δόσεων, διότι η καταβολή αυτών δεν αποτελεί καταβολή φόρου, αλλά τιμήματος αγοράς γης· πρέπει λοιπόν ν' αφαιρεθούν όσα κατά τις καταστάσεις του Υπουργείου των Οικονομικών κατεβλήθησαν για το σκοπό αυτό. Έτσι αφαιρούμε διά το έτος 1897, από τη Θήβα το ποσόν των δραχ. 191.234, από τη Λεβάδεια το ποσό των δρχ. 74.247· οπότε έχουμε ως αποτέλεσμα, ότι διά μεν τη Θήβα απομένει ποσό που πληρώθηκε από φόρους δραχ. 343.405, διά δε τη Λεβάδεια απομένει ποσό δραχμών 351.832, παρατηρούμε λοιπόν, ότι και ως προς την καταβολήν φόρων υπερτερεί ελάχιστα η Λεβάδεια. Η έρευνα σε ότι αφορά τους φόρους, αποδεικνύουν την ύπαρξη εμπορικής και κοινωνικής κινήσεως, βλέπουμε λοιπόν ότι η Λεβάδεια υπερτερεί σε καταπληκτικό βαθμό των Θηβών. Ακούσατε.

Φόρος οικοδομών Θήβα δρχ. 11.167 - Λεβάδεια δρχ· 16.658

Τηλεγραφικά τέλη Θήβα δρχ. 2.685 - Λεβάδεια δρχ. 4.053

Σιγαρόχαρτο Θήβα δρχ. 686 - Λεβάδεια δρχ. 21.791

Ταινίες Θήβα δρχ. 1.859 - Λεβάδεια δρχ 53.293

Γραμματόσημμμα Θήβα δρχ. 6.146 - Λεβάδεια δρχ. 9.875

Χαρτόσημο Θήβα δρχ. 115.801 - Λεβάδεια δρχ. 118.217

Μόνο στο φόρο των αροτριώντων κτηνών υπερτερεί η Θήβα· αλλά και γι' αυτά, ενώ πληρώνουν στο ταμείο Θηβών, καλλιεργούνται εδάφη της επαρχίας Λεβαδείας, διότι καλλιεργούν κυρίως την Κωπαΐδα. Αλλά μήπως ο πληθυσμός των δύο πόλεων δικαιολογεί τη σύσταση της έδρας αλλού εκτός από τη Λεβάδεια; Η επίσημη στατιστική του Κράτους φέρει τη μεν Θήβα να έχει πληθυσμό 3.469 κατοίκους, τη δε Λεβάδειαν 6.271....

ΔΑΟΥΤΗΣ: Με συγχωρείτε, κύριε συνάδελφε· αφαιρείτε τα δυο προάστεια, τα οποία είναι συνέχεια της πόλεως.

ΜΠΟΥΦΙΔΗΣ: Να τα προσθέσω προς χάριν σας, μολονότι τα προάστεια είναι ξεχωριστά από την πόλη, και είναι γνωστό ότι απέχουν πολύ της πόλεως. Ιδού: Θήβα 3.469, Άγιοι Θεόδωροι 1.094, Πυρί 1.049, σύνολο 5.612. Αλλ' η Λεβάδεια μόνη χωρίς προάστεια έχει 6.271.

ΔΑΟΥΤΗΣ: Βάλετε και τάλλα προάστεια.

ΜΠΟΥΦΙΔΗΣ: Θέλετε να υπολογίσω και το Τάχι ως προάστειον, που απέχει μισή ώρα; Θέλετε όλο το δήμον των Θηβαίων να υπολογίσω ως πόλη των Θηβών; Το πράττω προς χάριν σας. Όλος ο δήμος έχει 6.586, αποτελούμενος από 7 χωριά, μόνη δε η Λεβάδεια 8.476! Είσθε ευχαριστημένος; Αυτά λέγουν οι επίσημοι αριθμοί· όμως και απέναντι αριθμών γράψατε και είπατε ανακρίβειες, χωρίς να υπολογίσετε όχι θα γίνει συζήτηση και έλεγχος, και θα λάμψει η αλήθεια. Αλλά μήπως κατά την τελευταίαν μόνον απογραφήν παρουσιάζεται αυτή η διαφορά του πληθυσμού; Στα υπομνήματά τους οι κ.κ. Βουλευταί Θηβών, ανέφεραν, ότι η διαφορά του πληθυσμού κατά την τελευταίαν απογραφή παρατητείται, διότι η απογραφή έγινε στις 6 Οκτωβρίου, όταν εξ' αιτίας της συλλογής του βάμβακος διαμένουν πολλοί ξένοι στη Λεβάδεια. Προς άρση και αυτού, του επιπόλαιου επιχειρήματος, λαμβάνω τη στατιστική του 1890, που έγινε τον Απρίλιον, όταν δεν έγινε συλλογή κανενός προϊόντος, ούτε του βάμβακος, και από εκεί αποδεικνύεται, ότι η πόλη των Θηβών έχει κατοίκους 3.228, η δε Λεβάδεια 4.990, δηλαδή 5.000. Κατά την τελευταία δεκαετία η πόλη των Θηβών αυξήθηκε κατά 200 μόνον κατοίκους, η δε Λεβάδεια κατά 1.300 κατοίκους. Από την αύξηση αυτή αποδεικνύεται ότι η πόλη της Λεβαδείας είναι πόλη ζωής και κινήσεως, και ότι όσα περί του νοσηρού του κλίματος εγράφησαν, είναι συκοφαντίαν θα το αποδείξω αμέσως με επίσημους αριθμούς. Γράψατε στο υπόμνημά σας, ότι η Λεβάδεια είναι νοσηρά, προσβαλλομένη από ελειογενείς πυρετούς, και διαδώσατε τη φήμη αυτή επιτήδεια, εκμεταλλευόμενοι το πριν από 30 χρόνια νοσηρό κλίμα, ένεκα της τότε καλλιέργειας του ρυζιού, όπως γίνετε πιστευτοί. Αλλά θα σας αποδείξω ότι και πάλι συκοφαντήσατε τη Λεβάδεια. Ερεύνησα τις στατιστικές στο Υπουργείο των Εσωτερικών, όπως βρω πληροφορίες για τη θνησιμότητα των δυο πόλεων. Ακούσατε τι λέγουν οι επίσημοι αριθμοί· έχω στα χέρια μου απόσπασμα από το βιβλίο των νεκροσκόπων των δύο πόλεων. Προκύπτει, ότι η πόλη των Θηβών, κατά μέσο όρο των ετών 1896-1897-1898, έχει θνησιμότητα 32/1000, η δε πόλη της Λεβαδείας μόνον 20/1000. Κατά το 1896 στη Θήβα απεβίωσαν 69, είναι δε ξεχωριστοί οι θάνατοι της πόλεως από των προαστείων των Πυρί, Αγίων Θεοδώρων και των άλλων χωρίων. Ο αριθμός ούτος, διαιρούμενος διά του αριθμού των κατοίκων, μας δίδει θνησιμότητα 23/1000. Κατά το έτος 1897 οι θάνατοι είναι 110· ώστε κατά το έτος τούτο έχουμε θνησιμότητα 35/1000, το έτος 1898 οι θάνατοι ανέρχονται σε 116, και επομένως η θνησιμότης ανέρχεται σε 37/1000. Κατά το 1896 οι θάνατοι στη Λεβάδεια ανήλθον σε 135 επί 6.271 κατοίκων ώστε έχουμε θνησιμότητα 20/1000, το 1897 στη Λεβάδεια οι θάνατοι ανήλθον στον αριθμόν 122· έχουμε θνησιμότητα 19/1000, το 1898 ανήλθον σε 117· έχομεν επίσης 19/1000. Ο ανώτατος όρος της θνησιμότητας στη Λεβάδεια φθάνει μέχρι του αριθμού 20/1000, ο δε κατώτατος μέχρι του 19/1000, ενώ στη Θήβα ο μεν ανώτατος όρος φθάνει μέχρι του αριθμού 37/1000, ο δε κατώτατος μέχρι του 23/1000. Κρίνετε εσείς λοιπόν ποιά είναι η νοσηρά πόλη. Αλλ' ανάγκη ν' ανακοινώσω συγκριτική μελέτη και επί των άλλων πόλεων, για να αποδειχθεί, ότι μας συκοφάντησαν. Ιδού τί λέγει η επίσημη στατιστική. Η Αθήνα φέρει θνησιμότητα 23/1000, ο Πειραιεύς 21, η Πάτρα 24, η Σύρος 28, τα Τρίκκαλα 28, η Κέρκυρα 26, ο Βόλος 29, η Λάρισα 29, η Ζάκυνθος 24, η Καλαμάτα 18, ο Πύργος 21, η Τρίπολη 21. Από τη συγκριτική μελέτη αποδεικνύεται, ότι η Καλαμάτα κατέχει την τελευταία θέση, ως προς τον αριθμόν της θνησιμότητας, και αμέσως μετά έρχεται η Λεβάδεια· πρώτη δε όλων, ως προς τον αριθμόν της θνησιμότητας έρχεται η πόλη των Θηβών.

ΔΑΟΥΤΗΣ: Όποιος σας ακούει, θα γελά με σας!

ΜΠΟΥΦΙΔΗΣ: Αλλ' εγώ θα γελάσω τελευταίος! Ακούσατε ακόμη. Αλλά νομίζετε, Κύριοι, ότι θα αρκεσθώ έως εδώ, διά να υποστηρίξω τον αναμφισβήτητον ήδη ισχυρισμόν, ότι η Λεβάδεια είναι μια των πιο υγιεινών πόλεων της Ελλάδος; Ανέτρεξα σε άλλη στατιστική, που δημοσιεύθηκε πριν από 10 χρόνια. Ιδού η στατιστική του 1884, σύμφωνα με την οποία έχουμε θανάτους εντός του έτους 1884 στην πόλη των Θηβών 165, στη Λεβάδεια 103· η αναλογία κατά το έτος αυτό είναι πολύ μικρότερη, η δε σύγκριση λίαν ικανοποιητική για τη Λεβαδείαν. Επεκαλέσθηκα αυτούς τους αριθμούς, για να κλείσω για πάντα τα στόματα εκείνων, οι οποίοι συκοφαντούν τη Λεβάδεια, γράφοντες και λέγοντες, ότι έχει κλίμα νοσηρό, και ότι προσβάλλεται από ελειογενείς πυρετούς.

Είναι γνωστόν προς όλους μας, και μάλιστα όσους από μας είναι ιατροί, ότι οι ελειογενείς πυρετοί στα νοσώδη κλίματα αναπτύσσονται κατά τους θερινούς μήνες, Ιούνιο, Ιούλιο και Αύγουστο, ας δούμε ποιά είναι κατά τη συγκριτική στατιστική η θνησιμότητα των μηνών αυτών στις δυο πόλεις και έτσι θα έχουμε ασφαλή βάση να κρίνουμε περί της υγείας των δύο πόλεων. Σας διαβάζω τους αριθμούς. Μάιος, στη Θήβα θάνατοι 15, στη Λεβάδεια 5· Ιούνιος, στη Θήβα θάνατοι 13, στη Λεβάδεια 8· Ιούλιος, στη Θήβα θάνατοι 15, στη Λεβάδεια 6· Αύγουστος, στη Θήβα θάνατοι 11, στη Λεβάδεια 9· Σεπτέμβριος, στη Θήβα θάνατοι 15, στη Λεβάδεια 9. Επικαλούμαι τη μαρτυρία των κυρίων ιατρών, που βρίσκονται στην αίθουσα αυτή, για να μου είπουν, αν πόλη, στην οποία κατά τους μήνες, τους οποίους ανέφερα, παρατηρείται τέτοια θνησιμότητα, δύναται να θεωρηθή νοσώδης... Ποιο λοιπόν το κέρδος, που κερδίσατε από αυτή τη συκοφαντία; Αν υποτεθή η Λεβάδεια νοσώδης, νοσωδεστέρα αποδεικνύεται βέβαια η πόλη των Θηβών. Επομένως και κατά τούτο η Λεβάδεια υπερτερεί. Θα επικαλεσθώ κρίσεις για τη Λεβάδεια, προερχόμενες από άνδρες επιφανείς, σοβαρούς, ξένους προς τα πάθη και τα συμφέροντα μας, θα ειδούμε τι εντυπώσεις απεκόμισαν αυτή για τη Λεβάδεια και ποιά για τη Θήβα, αφού επισκέφθηκαν και τις δυο. Σας διαβάζω τις κρίσεις γνωστού και επιφανούς ανδρός, του μακαρίτου του Σχλίεμαν, για τις δυο πόλεις. Πριν όμως προβώ σ' αυτή την ανάγνωση, οφείλω να δηλώσω, ότι λυπούμαι, διότι κατάσταση ανάγκης με υποχρεώνει να προβώ σε ανακοινώσεις κατά της γειτονικής πόλης, επίσης αγαπητής σ' εμένα, με την οποία συνδέομαι στενώτατα, αλλ' είπα ότι διατελώ σε κατάσταση ανάγκης. Η συκοφαντηθείσα πατρίδα μου απαιτεί από εμένα την ικανοποίηση αυτή, και ενώ προβαίνω στο καθήκον μου. Να τι γράφει λοιπόν ο μακαρίτης ο Σχλίεμαν στο σύγγραμμά του ΟΡΧΟΜΕΝΟΣ: «Η νυν επί την Καδμείαν περιοριζομένη πόλις είναι ο ρυπαρότερος και απεχθέστερος τόπος της Ελλάδος, και συμβουλεύω σπουδαίως τους περιηγητάς, προτιμότερον να διανυκτερεύσωσιν εις τον φαυλότερον αχυρώνα παρά εις το λεγόμενον ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟΝ ΤΩΝ ΘΗΒΩΝ. Πιό κάτω, σαν να μην αρκούσαν αυτά, μεταχειρίζεται τη ρυπαρότητα της πόλεως σαν μέτρο σύγκρισης προς το χωριό Τοπόλια: «Εν τη τοποθεσία των Κωπών κείται το χωρίον Τοπόλια, σχεδόν τοσούτον ρυπαρόν, όσον και αι Θήβαι......

ΜΠΟΥΦΙΔΗΣ: Αυτά τα έγραψε, διότι δεν τον άφηναν να κλέβει αρχαιότητες.

ΜΠΟΥΦΙΔΗΣ: Αμέσως μετά γράφει τα εξής για τη Λεβάδεια: «Η νυν Λεβάδεια ήτο επί τουρκοκρατίας η μάλιστα ανθούσα πόλις της βορείου Ελλάδος, έχουν 1.500 οικίας· και σήμερον ακόμη είναι πόλις, ήτις εμποιεί εντύπωσιν ευπορίας και καθαριότητας. Ευρίσκει τις νυκτερινόν κατάλυμα, μολονότι ο ευγενής και ευπαίδευτος αστυνόμος κ. Γ. Λουκίδης δεν επιτρέπει τοις ξένοις να κατοικήσωσιν αλλαχού η εν τη φιλοξενώ αυτώ οικία».

ΠΑΠΑΧΑΤΖΗΣ: Ο Σχλίεμαν ήταν άνθρωπος του συμφέροντος.

ΜΠΟΥΦΙΔΗΣ: Αφού νομίζετε ότι δεν είναι αμερόληπτη η μαρτυρία αυτού, θα επικαλεσθώ άλλην. Ο πρώτος γραμματέας της Γαλλικής Πρεσβείας στην Αθήνα Henri Belle, το 1881 στο σύγγραμμά του ΠΕΡΙΗΓΗΣΕΙΣ ΑΝΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, περιγράφει ως εξής τις δύο πόλεις. Και πρώτα για τη Θήβα: «Παρακάμπτοντες, λέγει, υπέρυθρον λόφον, διακρίνομεν αίφνης περί τα 300 οικίας επί στενού επιπέδου πεντήκοντα μέτρων, μεμονωμένου πανταχόθεν από των παρακειμένων υψωμάτων. Είναι η πόλις των Θηβών, όπου μετ' ολίγον εισερχόμεθα. Αι Θήβαι αποτελούνται εκ μιας μόνον οδού, αρκούντως ευρείας, διερχομένης διά διπλής σειράς μονορόφων οικιών, των οποίων το ισόγειον, κατειλημένον υπό διαφόρων καταστημάτων, προστατεύεται διά πλατέος προστεγάσματος εκ σανίδων, στηριζομένων επί ξύλινων πασσάλων, χονδροειδώς τετραγωνισμένων. Τα συνεχή ταύτα προστεγάσματα, εκτεινόμενα εκατέρωθεν της οδού, αποτελούσιν είδος στοάς, χρησιμευούσης ως καταφυγίου και περιπάτου εις τους κατοίκους κατά τα βροχάς, συχνάς κατά την χώραν ταύτην. Πολλαί οικίαι, κρημνισθείσαι υπό σεισμού και μη οικοδομηθείσαι, παρουσιάζουσι την όψιν πόλεως την επιούσαν πολιορκίας. Σήμερον, μίαν εκ των εκατόν ογδοήκοντα εορτών του ημερολογίου των ορθοδόξων, το πλήθος περιφέρεται εις τα οδούς. Φοβούμεθα μήπως, ένεκα του πλήθους των χωρικών του συρρεύσαντος εις την πόλιν, δεν εύρωμεν δωμάτων εις το χάνι, οπόθεν εκπέμπεται οσμή ναυτιώδης, λίαν δυσάρεστον. Αλλά χάρις εις την προστασίαν του δημάρχου ευρίσκομεν κατάλυμα εν τη πόλει. Καθ' όλην την νύκτα η κατοικία συνεταράσσετο υπό του πνέοντος σφοδρού ανέμου, όπως εν ώρα σεισμού. Εις τα διαφόρους οδούς της πόλεως εκατοντάδες αμνών εβέλαζον κατά παντοίους τόνους. Τα ποίμνια εσκηνωμένα εντός της πόλεως, σχεδόν υπό τα παράθυρα μας, εθορύβουν, ποθούντα ν' απέλθωσιν εις τα όρη των. Ενίοτε η φωνή του ποιμένος επέβαλλε σιγήν εις το θόρυβον τούτον, όστις έπανεν επί στιγμήν, όπως μετ' ολίγον επαναληφθή». Ακούστε δε, Κύριοι, την περιγραφή που κάνει για τη Λεβάδεια: «Αφού επι τινα χρόνον διήλθομεν ανωφέρειαν κεκαλυμμένην υπό ηνθισμένης ερείκης, φθάνομεν εις κορυφήν, οπόθεν διακρίνομεν πέραν ευφόρου πεδιάδος την πόλιν της Λεβαδείας, μίαν των γραφικωτέρων και χαριεστέρων πόλεων της Ελλάδος, της οποίας αι λευκαί με ερυθράς στέγας οικίαι, κλιμακηδόν επί ταχείας κλίσεως διατεθειμέναι, αναμιγνύονται με δένδρα και άνθη εις τους πρόποδας του Ελικώνος επί της εισόδου μυστηριώδους στενοποριάς. Η νυξ είχεν ήδη επέλθει, ότε κατήλθομεν εις την πόλιν δι' ευρείας και καθαράς οδού, εν μέσω διπλής σειράς καταστημάτων και καφενείων. Την επιούσαν εγερθέντες είχομεν ενώπιον ημών το μεγαλείτερον μέρος της πόλεως του Ελικώνος. Αι χαρίεσαι και κομψαί οικίαι της κατέρχονται μέχρι του χειμμάρου, φωτιζόμενοι υπό του ηλίου της πρωίας, όστις ρίπτει επί των λευκών τοίχων και ερυθρών στεγών ζωηρόν φως αντιθέτως προς τα πέριξ απείρου γλυκύτητος. Η κάτω πόλις εκτείνεται επί των δυο οχθών της Ερκύνης, ή τις απωτέρω χωρεί οφιοεδιώς εν τη πεδιάδι μέχρι της λίμνης Κωπαΐδος. Το παν παρουσιάζει κίνησιν και ζωήν, και εις τον θόρυβον του χειμμάρου ανεμιγνύετο ο υπόκωφος και κανονικός θόρυβος του κοπάνου των βαφέων. Κυπάρισσοι, πλατάνια και λεύκαι εκάλυπτον τα κλιμακηδόν διατεθειμένα δώματα, εν δε τη πεδιάδι λευκοί οικίσκοι ευρίσκοντο διεσπαρμένοι εν τω μέσω κήπων, πεφυτευμένων υπό αμυγδάλων, ροδάκινών και απιδεών, υπό την σκιάν των οποίων βλαστάνουσιν ο αραβόσιτος και το ορύζιον». Επιτρέψετε να σας διαβάσω περικοπή περί Λεβαδείας από το σύγγραμμα του Άγγλου καθηγητού Mahaffy, όπου ομιλεί για τη σύγχρονη ζωή της πόλης: «....Και ήδη, υπάρχει περισσότερα ζωή εις την Λεβάδειαν παρά εις τα πλείστας των ελληνικών πόλεων. Όλος ο βάμβαξ της χώρας εισάγεται και πωλείται εκεί. Και με την βοήθειαν

της μεγάλης δυνάμεως του ύδατος κέκτηται η Λεβάδεια μίαν σημαντικήν βιομηχανίαν, όπου ο βάμβαξ κλώθεται και υφαίνεται. Μέγας και διαυγέστατος ποταμός χωρίζει την πόλιν εις δύο. Ολόκληρος η άποψις της πόλεως ομοιάζει προς ελβετικήν πόλιν, και ολόκληρος η πέριξ ανωφέρεια των ενδοξοτέρων βουνών του κόσμου, άτινα την στέφουν, φέρει εις τον ταξιδιώτην ελβετικός αναμνήσεις». Η Λεβάδεια, που τόσες εντυπώσεις προκαλεί στους ξένους, είναι εύλογο να προκαλέση το ενδιαφέρον κάθε Ελληνικής Κυβερνήσεως. Ας ακούσουμε τι γράφει για το παρόν και το μέλλον αυτής ο διακεκριμένος Αλσατός ακαδημαϊκός Μεϋμάρ, στην μελέτη περί των δημοσίων έργων στην Ελλάδα, που δημοσιεύθηκε στο εκδιδόμενο στο Παρίσι το 1870 περιοδικό «Εθνική Επιθεώρησις»: «Η πόλις της Λεβαδείας (γράφει) είναι μια των ωραιοτάτων και κομψοτάτων πόλεων της Ελλάδος. Χωριζομένη από της πεδιάδος δι' ορεινής οφρύος, αναπετάννυται ζωγραφικών δίκην αμφιθεάτρου επί υπώρειας αποτόμου πολυποίκιλου θέας. Η Έρκυνα, έχουσα τα αρχάς απ' αυτής, ρει διά μέσης πόλεως. Αι βαθείαι χαράδραι και αι αναμνήσεις των σπηλαίων του Τροφωνίου Διός πληρούσι την ψυχήν απερίγραπτου ρέμβης. Αλλ' η σκηνή μεταβάλλεται και καθίσταται ευθυμοτέρα ως κατέλθωμεν εις την πόλιν. Αι οδοί της πόλεως καθαραί και υπό εργαστηρίων ποικίλης ύλης και πολυχρώτων προϊόντων οριζόμεναι, εισί πλήρεις λαού ευθύμου και εργατικού, όστις έχει εν Ελλάδι υπόληψιν λαού τίμιου και φιλοξένου. Αι κυπάρισσοι, αι πλάτανοι και αι ιτέαι, σκιάζουσαι τα στέγας και τα δώματα των οικιών, γραφικήν αποτελούσι την πρόσοψιν. Ο διά μέσου της πόλεως διερχόμενος ποταμός της Ερκύνης πληροί ζωής και ποιήσεως τα οδούς. Και νυν μεν λάλος, κελαρύζων, χειμαρρώδης και εύθυμος, νυν δε μελαγχολικός και σοβαρός, καταφέρεται επί το προάστειον, μεταβαλλόμενος εις πράον ρείθρον, ούτινος τα ελαφρά νάματα έρπουσιν ανά μέσον σειράς μακράς αγροικιών και αγροκηπίων, κομψών, χλοερών και κατασκίων, άνεσιν και ευημερίαν αποπνευόντων. Η πόλις της Λεβαδείας δεν παρέχει την όψιν της πενίας, της αργίας και της αγροικίας πολλών πόλεων της Ελλάδος, υφ' ης παθαίνεται ο περιηγητής. Οι κάτοικοι κέκτηνται ευφορωτάτας γαίας εις τα παρακειμένας πεδιάδας, και εισίν έκδοτοι εις την καλλιέργειαν. Η τακτική εργασία και η εξ αυτής απορρέουσα άνεσις εξημέρωσε τα ήθη αυτών. Όταν η λίμνη Κωπαΐς αποξηράνθη, η Λεβάδεια θέλει δρέψει πρώτη τους καρπούς της ωφελείας ταύτης και θέλει καταστή μία εκ των πρώτων πόλεων της Ελλάδος. Αύτη έσται εις το μέλλον το κέντρον πάσης δράσεως εν τη Βοιωτία, και η αφετερία μεγάλης παραγωγής παντοίων βιομηχανικών επιχειρήσεων».

ΠΑΠΑΧΑΤΖΗΣ: Μπα! μπα! μπα! Σύ κοντεύεις να μας την κάμης Παρίσι τη Λειβαδιά!

ΜΠΟΥΦΙΔΗΣ: Θα με ερωτήσητε ίσως, τί γράφει περί Θηβών. Ουδέν! Πέρασε από τη Θήβα και έφυγε, χωρίς να γράψει άλλο παρά ότι «και αι Θήβαι έχουσι γην παράλυπρον, προσομοίαν προς την της Αττικής». Αλλά για να καταδείξω σ' εσάς ότι και αυτοί οι γείτονες Θηβαίοι αποδίδουν αξίαν στην Λεβάδειαν, σαν πόλη εμπορικής ζωής, θα σας διαβάσω αγόρευση του άλλοτε αντιπροσώπου των Θηβών μακαρίτου Κατσίνα. Όταν κατά το 1863 βαρύς χιονιάς κάλυψε τον Κιθαιρώνα, και η συγκοινωνία μεταξύ της Ανατολικής Ελλάδος και των Αθηνών διεκόπει για αρκετό χρόνο, ο τότε πληρεξούσιος των Θηβών, θέλοντας να προκαλέσει το ενδιαφέρον της Κυβερνήσεως για γρήγορη αποκατάσταση της συγκοινωνίας, ποιά, νομίζετε, επικαλέσθηκε πόλη, όπως εξεγείρη το ενδιαφέρον της Κυβερνήσεως; Τη Θήβα; Όχι. Τη Λεβάδεια επικαλέσθηκε, διότι τον αποκλεισμό της Λεβαδείας θεώρησε ως επιβλαβή στα συμφέροντα του τόπου, και επί της εμπορικής κινήσεως της Λεβαδείας αφού στηρίχθηκε, επεζήτησε ν' αποκαταστήση την συγκοινωνίαν της πατρίδος του. Ακούσατε:

«ΚΑΤΣΙΝΑΣ: Κύριοι, προ 20 ημερών γνωρίζετε, ότι διεκόπη η συγκοινωνία μεταξύ της Ανατολικής Ελλάδος και της πρωτευούσης. Εγώ νομίζω, ότι όχι μόνο δι' αυτό, αλλά διότι επί είκοσι ημέρας αγνοούμεν τί γίνεται εις την Ανατολικήν Ελλάδα, όπου μεγάλα εμπορικά συμφέροντα διακινδυνεύουν, και διότι έχομεν την βεβαιότητα, ότι η επαρχία Λεβαδείας, η οποία κάμνει εξαγωγήν βάμβακος 2-3 εκατομμυρίων οκάδας, θα υποστή μεγάλην ζημίαν, διότι οι έμποροι του Λονδίνου διαμαρτύρονται κατά των προμηθευτών...» κ.λ.π. Αυτές είναι, Κύριοι, οι κρίσεις των ξένων και του πληρεξουσίου των Θηβών περί της Λεβαδείας, την οποίαν τόσον σκαιότατα συκοφαντούν επί μήνες ήδη, αφού γράφουν και λέγουν ανυπόστατα περί αυτής.

ΔΑΟΥΤΗΣ. Δεν συκοφαντούμεν· λέγομεν τα δίκαιά μας.

ΜΠΟΥΦΙΔΗΣ: Σας απέδειξα ποιά είναι τα δίκαιά σας. Ήταν ανάγκη να πω αυτά, κύριοι Βουλευταί, διότι επιθυμούσα, όταν κληθείτε να δώσετε τη ψήφο σας, να μην ευρεθή Βουλευτής, ο οποίος ήθελε νομίσει, ότι χαρίζεται προς εμένα προσωπικά, η προς την Κυβέρνηση, δίδοντας τη ψήφο του υπέρ της Λεβαδείας. Η υπέρ της Λεβαδείας ψήφος επιβάλλεται εκ της υπεροχής της, και την υπέρ αυτής γνώμην της Βουλής αποδέχομαι ομόφωνον (Εύγε! εύγε!).

I. Γ. ΛΑΠΠΑΣ: Κρίνω περιττόν, κύριοι Βουλευταί, να σας κουράσω, μετά απ' όσα εδώ ειπώθηκαν επί των υποβληθεισών διαφορών τροπολογιών. Διά μακράν ο δεινός χειριστής του λόγου και συμπολίτης μου, κ. Μπουφίδης, σας εξέθεσε τους λόγους, διά τους οποίους η Λεβάδεια πρέπει να προτιμηθεί σαν πρωτεύουσα της Βοιωτίας. Πλην των ποικίλων άλλων λόγων, και η υπεροχή του πληθυσμού, διότι κατά την τελευταία απογραφή η Λεβάδεια αριθμεί 6.271 κατοίκους, η δε Θήβα μόνον 3.469, και η αναγνώριση της Λεβάδειας υπό του Κράτους επί επταετίαν, ήτοι από του 1838-1845, σαν πρωτεύουσα της διοικήσεως Βοιωτίας, αλλά προ πάντων, κύριοι Βουλευταί, διότι αύτη είναι η μετά τον Πειραιά και την Σύρον τρίτη βιομηχανική πόλη στην Ελλάδα, επιβάλλουν στους Θηβαίους να αναγνωρίσουν τη Λεβάδεια ως πρωτεύουσα του νομού Βοιωτίας. Τώρα δε στρέφομαι προς τους κυρίους αντιπροσώπους των Θηβών, και παρακαλώ αυτούς να συνομολογήσουν, αφού πλέον έχουμε μίαν και την αυτή πατρίδα, τη Βοιωτία, ότι επιβάλλεται σ' εμάς, ως αντιπροσώπους των Θηβών και της Λεβαδείας, να φροντίσουμε από καθήκον να συμφιλιώσουμε και αδελφοποιήσουμε τους δύο λαούς, και να συνεργασθούμε χάριν των κοινών συμφερόντων.

ΠΑΠΑΧΑΤΖΗΣ: Ουδέποτε θα βρεθούμε μαζί!

ΛΑΠΠΑΣ: Θα βρεθούμε, κύριε συνάδελφε, διότι τους Θηβαίους και Λεβαδείς συνδέουν κοινοί πόθοι και κοινά βιοτικά συμφέροντα.

Τελικά με το Νόμο ΒΧΔ' της 6ης Ιουλίου 1899, οι Επαρχίες Λεβαδείας και Θηβών απετέλεσαν το Νομό Βοιωτίας με έδρα τη Λεβάδεια. Στη Λειβαδιά η αναγγελία της είδησης ότι η πόλη ορίσθηκε πρωτεύουσα του Νομού σκόρπισε θύελλα ενθουσιασμού στον κόσμο, που βγήκε στους δρόμους και τις πλατείες να πανηγυρίσει, το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου που ήδη είχε αποφασίσει να κατασκευάσει με δικές του δαπάνες «δύο ευρύχωρα και κατάλληλα καταστήματα ιδίαις δαπάνες του διά την εγκαθίδρυσιν Νομαρχιακού καταστήματος και Πρωτοδικείου, η ανέγερσις των οποίων άρξεται εντός εξ μηνών από της ισχύος του σχετικού νόμου, μέχρι δε αποπερατώσεως των οικοδομών τούτων πληρώνει ο Δήμος Λεβαδέων τα σχετικά ενοίκια», συνήλθε έκτακτα και έστειλε το πιο κάτω ευχαριστήριο τηλεγράφημα προς τους βουλευτές της επαρχίας κ.κ. Μπουφίδη και Λάππα στην Αθήνα. 

«Επί επιψηφίσει σωτηρίου νομοσχεδίου διοικητικής διαιρέσεως κράτους, δι' ου ωρίσθη έδρα διοικήσεως νομού Βοιωτίας η Λεβάδεια, Δημοτικόν Συμβούλων Λεβαδέων εκφράζει ευγνωμοσύνην του δι' επιψήφισιν παρ' υμών και διά καταβληθέντας ατρύτους κόπους σας. Δήμαρχος Λεβαδέων Ν. Πανουργιάς»

Στη Θήβα ξέσπασε επανάσταση, ο Ναός του Καλοκτένους μεταβλήθηκε σε οπλοστάσιο, όσα καταστήματα πουλούσαν όπλα και φυσίγγια ξεπούλησαν αμέσως, διακόπηκε η επικοινωνία με τη Λειβαδιά και όσοι Λειβαδίτες διέμεναν ή διέρχοντο ξυλοκοπούνταν ανηλέως ή κρατούνταν αιχμάλωτοι. Η Κυβέρνηση έστειλε στη Θήβα τον συνταγματάρχη Στάϊκο με στρατιωτική δύναμη και τον ανακριτή κ. Ιωαννίδη για να επιληφθεί των ανακρίσεων και να αποκαλυφθούν οι διοργανωτές και υποκινητές των ταραχών. Συνελήφθησαν ως πρωταίτιοι οι: Βασίλειος Κυρέλλος δικηγόρος, Θωμάς Σαχάλας, Ε. Αναστασίου δικηγόρος, Θωμάς Θωμαΐδης, Ερ. Παπαχατζής δικηγόρος, Νικ. Αναστασίου ιατρός, Αναστάσιος Ζεγκίνης δήμαρχος Θηβών, Ζερβόπουλος έμπορος, Τσέλιος ιατρός, Δημ. Βαγιάννης φαρμακοποιός και Π.Ε. Ζήσης, οι οποίοι δικάσθηκαν στην Αθήνα και απαλλάχθηκαν τελικά «δια Βασιλικής Χάριτος του Βασιλέως Γεωργίου A’». Η επιδεξιότητα του Συνταγματάρχη Στάϊκου απέτρεψε αιματοχυσία, ενώ η παρέμβαση των βουλευτών Δαούτη, Παπαχατζή και Σπυρομήλιου εκτόνωσε σιγά-σιγά την ατμόσφαιρα. Στα επόμενα χρόνια τα γεγονότα του 1899 έγιναν αφορμή για μια διαρκή αντιπαλότητα μεταξύ των δύο πόλεων και ο απειλούμενος «Βοιωτικός πόλεμος» όπως απεκλήθη τότε από τον Αθηναϊκό τύπο, έγινε τελικά αφετηρία για μια ειρηνική αντιπαράθεση και άμιλλα μεταξύ Θηβών και Λεβαδείας, που είχε σαν αποτέλεσμα την ανάπτυξη των δύο πόλεων προς όφελος των πολιτών τους και της κοινής Πατρίδος μας της Βοιωτίας.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

1. Γενικά Αρχεία του Κράτους

2. Πρακτικά της Βουλής

3. Αγορεύσεις δύο. Νικ. Μπουφίδη, τυπογραφείο της Εστίας Κ. ΜΑΙΣΝΕΡ και Ν. ΚΑΡΓΑΔΟΥΡΗ

4. Εφημερίδες: ΑΣΤΥ

5. ΚΑΙΡΟΙ

6. ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ

7. ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΘΗΒΩΝ. Γεωργ. Τσεβά

8. ΛΕΙΒΑΔΙΑ ΚΑΙ ΛΕΙΒΑΔΙΤΕΣ ΣΤΟ ΕΙΚΟΣΙΕΝΑ. Τάκη Λάππα.

© ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΜΕΛΕΤΗΜΑΤΑ ΛΕΒΑΔΕΙΑΣ | ΛΕΒΑΔΕΙΑ | 1998

πηγη : anemourion.blogspot.com