Η βαθιά παγκόσμια ύφεση είναι πλέον το βασικό σενάριο για το 2020

Της Ελευθερίας Κούρταλη(capital.gr)

Μια βαθιά παγκόσμια ύφεση το 2020 είναι τώρα η βασική πρόβλεψη της Fitch Ratings, όπως αναφέρει ο οίκος στην νέα του έκθεση για τις προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας.

Η ταχύτητα με την οποία εξελίσσεται η πανδημία του κορονοϊού έχει επιβάλει έναν ακόμη γύρο τεράστιων περικοπών στις προβλέψεις του οίκου για το ΑΕΠ. Πλέον αναμένει ότι η παγκόσμια οικονομική δραστηριότητα θα μειωθεί κατά 1,9% το 2020, με το ΑΕΠ των ΗΠΑ, της ευρωζώνης και του Ηνωμένου Βασιλείου να μειώνεται κατά 3,3%, 4,2% και 3,9% αντίστοιχα. Η ανάκαμψη της Κίνας από τη διαταραχή κατά το πρώτο τρίμηνο θα περιοριστεί σημαντικά από την παγκόσμια ύφεση και η ετήσια άνοδος θα είναι κάτω από το 2%.

Η πτώση του παγκόσμιου ΑΕΠ για το σύνολο του έτους είναι ανάλογη με αυτή που βιώσαμε κατά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση, αλλά το άμεσο "χτύπημα" στη δραστηριότητα και τις θέσεις εργασίας το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους θα είναι χειρότερο", δήλωσε ο Brian Coulton, επικεφαλής οικονομολόγος της Fitch.

Η εξάπλωση της πανδημίας και οι ενέργειες που απαιτούνται για τον έλεγχό της σημαίνουν ότι η Fitch θα πρέπει να ενσωματώσει στις βασικές της εκτιμήσεις, τα πλήρη lockdowns σε Ευρώπη, ΗΠΑ και πολλές άλλες χώρες.

Έτσι εκτιμά πως τα lockdowns θα μπορούσαν να μειώσουν το ΑΕΠ σε ολόκληρη την ΕΕ και τις ΗΠΑ κατά 7%-8% ή 28%-30% στο β’ τρίμηνο, σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα, ανάλογα με το πόσο μικρή ή μεγάλη θα είναι η διάρκειά τους. Πρόκειται για μια άνευ προηγουμένου πτώση εν καιρώ ειρήνης, όπως τονίζει.

Υποθέτοντας ότι η κρίση θα περιοριστεί σε μεγάλο βαθμό στο δεύτερο εξάμηνο του έτους, θα ακολουθήσει ανάκαμψη της δραστηριότητας, καθώς αίρονται τα lockdowns και αρχίζουν να λειτουργούν τα μέτρα τόνωσης. Ωστόσο αυτό θα πρέπει να αξιολογηθεί παράλληλα με τους  παράγοντες που ενισχύουν το βάθος του σοκ, συμπεριλαμβανομένων των απωλειών θέσεων εργασίας, των περικοπών των κεφαλαιουχικών δαπανών, των διαταραχών των τιμών των εμπορευμάτων και του sell-off στις χρηματοπιστωτικές αγορές.

"Οι βασικές προβλέψεις μας δεν βλέπουν το ΑΕΠ να επιστρέφει στα επίπεδα προ κορονοϊού, πριν  τα τέλη του 2021 στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη", δήλωσε ο Coulton.

Όπως σημειώνει η Fitch, τα lockdowns που εφαρμόζονται για τον έλεγχο της εξάπλωσης του ιού έχουν στιγμιαία και δραματικά αποτελέσματα στην καθημερινή οικονομική δραστηριότητα. Σε εθνικό επίπεδο μειώνουν την καθημερινή δραστηριότητα κατά περίπου 20% από τα κανονικά επίπεδα, ενώ ο αντίκτυπος στο ΑΕΠ θα εξαρτηθεί από το πόσο διαρκούν τα lockdowns.

Ενδεικτικά, μια κρίση διάρκειας δύο έως τριών μηνών με lockdown πέντε εβδομάδων, η οποία μειώνει το ΑΕΠ κατά 20% την ημέρα, θα μετατραπεί σε μείωση 7% έως 8% του τριμηνιαίου ΑΕΠ. 

Οι ετήσιες προβλέψεις της Fitch για την ανεργία στις ανεπτυγμένες χώρες έχουν αυξηθεί και αναμένει ότι η ανεργία των ΗΠΑ θα κορυφωθεί στο 10% το β’ τρίμηνο με 10 εκατομμύρια απώλειες θέσεων εργασίας. Οι εταιρείες είναι επίσης πιθανό να μειώσουν τις δαπάνες όπως και οι καταναλωτές,  και η κατάσταση θα επιδεινωθεί από την κατάρρευση των τιμών των μετοχών.

Σε ό,τι αφορά το πετρέλαιο, η πρόβλεψη του οίκου είναι ότι η τιμή του το 2020 σε ετήσια βάση θα μειωθεί στα 35 δολ. το βαρέλι (Brent). 

Αν υποτεθεί ότι η υγειονομική  κρίση θα περιοριστεί στο β’ εξάμηνο του 2020, θα σημειωθεί μια αρκετά έντονη ανάκαμψη της ανάπτυξης. Η κατάργηση των lockdowns θα οδηγήσει σε ένα μεγάλο άλμα της δραστηριότητας -όπως συμβαίνει τώρα στην Κίνα. Τα μακροοικονομικά μέτρα τόνωσης επίσης θα συμβάλουν στην ανάκαμψη της ανάπτυξης. Ωστόσο το ΑΕΠ δεν θα επιστρέψει στα προ κρίσης επίπεδα πριν τα τέλη του 2021.

Η Fitch προειδοποιεί πως οι αβεβαιότητες γύρω από αυτές τις προβλέψεις είναι εξαιρετικά υψηλές. Σε περίπτωση που τα lockdowns διαρκέσουν για μεγάλο διάσημα η ζημία στο ΑΕΠ θα είναι πολύ μεγαλύτερη. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της, μια ενδεχόμενη περαιτέρω πτώση του ΑΕΠ κατά 2% σε ΗΠΑ και Ευρώπη είναι σίγουρη σε περίπτωση που η περίοδος του lockdown επεκταθεί σε οκτώ εβδομάδες.